Ung eventyrar frå Kvam

Torsvik fortel at ho alltid har vore glad i å vera ute. Ho vaks opp i Øystese og var stadig på hyttetur til Hamlagrø med familien.

– Me var ikkje ein «ekspedisjonsfamilie», men dreiv med vanleg friluftsliv, seier kvemmingen.

Dette innebar mellom anna turar til Torefjell og rundt Fitjadalsvatnet. På vidaregåande byrja Torsvik å gå meir aleine. Det beste ho visste var å pakka stormkjøkenet i sekken, setja seg på scooteren, køyra opp ein grusveg og gå tur derfrå.

– Eg merka at det gjorde meg veldig godt, så eg tenkte at dette vil eg bruka tida mi på, fortel Torsvik.

Året etter vidaregåande reiste ho til Alta folkehøgskule for å gå på friluftslinja «70 grader nord». Klassen fekk testa det meste; fotturar, surfing, kano, kajakk, klatring, fjellski og randonee. I tillegg sov elevane nesten femti netter til saman ute i telt.

– Det tente ein gneiste i meg, og eg kjente at dette vil eg driva med, fortel 21-åringen.

Planen var eigentleg å studera psykologi. Kvemmingen var ikkje heilt klar for det enno, og byrja heller på eit årsstudium i friluftsliv i Volda. Der lærte elevane grunnleggjande ting som kart og kompass, teltoppsett og båltenning. I tillegg var det mykje turgåing, utandørsaktivitetar og teoretisk undervisning.

Eit år på Svalbard

Snart var året omme. Torsvik måtte bestemma seg for kva ho ville til hausten. Ho søkte på årsstudiet «Arctic Nature Guide» på Svalbard. Konkurransen er hard, og ho var ein av seks nordmenn som fekk plass.

– Eg vart veldig glad då eg kom inn. Eg måtte berre reisa! fortel kvemmingen.

Dette studiet bar med seg eit heilt anna ansvar. No skulle Torsvik læra seg å ta folk trygt med på tur på Svalbard. Med farar som isbre, sjøis og isbjørn er det viktig å vera pålogga og godt rusta.

– Det er ein veldig mektig natur, men ein må ha kunnskapen til å ferdast der. Elles kan det gå gale, seier Torsvik.

Ifølgje ho fekk klassen god opplæring med mykje skytetrening og undervisning. Når elevane søv ute, har dei alltid ein isbjørnvakt på natta. På fyrste turen til Torsvik skulle ho stå aleine og passa på dei førti personane som låg og sov i campen.

– Eg var skikkeleg redd. Alt såg ut som ein isbjørn. Ein kvit stein – det må vera bjørn! fortel ho.

Med rifla på ryggen og signalpistol i handa lurte ho på sin eigen reaksjon viss det faktisk kom bjørn. Det skulle gå eit halvt år før ho fekk svaret.

Bjørnemøtet

Torsvik hadde praksis som gaid i eit snøscooter-firma. Ein dag i februar skulle dei køyra til austkysten saman med mange gjester. Det er rundt 85 kilometer éin veg, og gruppa hadde køyrt i seks timar for å koma fram.

– Eg var litt overvelda. Eg hadde ikkje køyrt så mykje scooter før – tenk at eg fekk vera med på dette! fortel 21-åringen.

Gjengen parkerte i ei bukt ved kysten, og Torsvik gjekk i gang med å servera Real Turmat til gjestene. Plutseleg høyrde ho ein annan gaid ropa «Polar bear! Polar bear is coming!». Med eitt byrja ho å pakka ned maten – alt måtte ned i sleden. Gjestene hoppa på scooterane, som stod klare til evakuering.

– Då måtte eg berre fokusera på å pusta. Hovudgaiden vår hadde jo full kontroll og var ikkje redd i det heile, fortel Torsvik.

Han gav beskjed om å slappa heilt av og ikkje stressa. Gruppa har god tid, for gaiden ser bjørnen koma på andre sida av bukta. Dermed roar gjengen seg ned og får sjå på dyret i kikert. Ifølgje Torsvik skjønte ikkje alle gjestene kor stort det faktisk var å få å sjå ein isbjørn. Nokon stod der i to sekund, før dei vart meir interesserte i å leita etter kaffi. Kvemmingen, derimot, stira lenge gjennom kikerten og tenkte «Wow! Dette er jo heilt sjukt!».

– Eg smilte heile vegen heim. Det var heilt fantastisk! fortel Torsvik.

Borte bra, heime best

Sjølv om isbjørnen er fin på avstand, kan han fort verta farleg på nært hald. Difor må ein alltid vera på vakt. Ein kan ikkje berre jogga utanfor oppskilta område, for det er ikkje trygt. Torsvik fortel at på telttur søv dei med kleda på og skoa i nærleiken i tilfelle dei må evakuera.

– Det var så sinnsjukt godt å koma heim til Hardanger og leggja meg i lyngen, lukka augo og slappa heilt av. Det har eg ikkje kunna gjort på eit år, seier kvemmingen.

Landskapet på Svalbard har uansett ein stor plass i hjarta hennar. 21-åringen fortel at å gå innover dei fantastiske, snødekte viddene er som å vera på ein annan planet. Men ho tykkjer ingenting slår Hardanger. Fjord, fjell og fonn står høgt i kurs hos kvemmingen.

– Eg trur det fyrste eg gjorde då eg kom heim på sommarferie, var å klemma eit tre, ler Torsvik.

Ho likar aller best å vera lenge ute og sova i telt. Ifølgje henne treng ein ikkje gå så lange etappar – det er fellesskapet og dei gode opplevingane som er viktig.

Torsvik innrømmer at det ikkje alltid er like stas å vera ute. Telttur på Svalbard med tretti minusgrader og vindkast på tjue sekundmeter kan by på fleire utfordringar.

– Men då kan ein kjenna på meistringa over å ha klart det etterpå. I tillegg knyter ein sterkare band og vert kjend med folk på ein heilt annan måte, seier 21-åringen.

Bra med brukt

Torsvik hadde korkje eigen sovepose eller tursekk då ho byrja på folkehøgskule. Så snart ho skjønte at friluftsinteressa var komen for å bli, gjekk det mykje pengar med til utstyr. I tillegg bruker ho gjerne familien sine gamle ting.

– Eg har gått rundt i «mammo» sin gamle anorakk. Han byrjar å slita litt i saumane, men har fungert heile vegen, fortel kvemmingen.

Ho prøver å kjøpa brukt og ta godt vare på det ho har. På Svalbard finst ein bruktbutikk der alt er gratis. Ein kan ta det ein treng og leggja att noko ein ikkje har bruk for. Med så stor gjennomstrøyming av folk vert dei gode på å ekspedera utstyr.

– Brukt-kulturen der oppe er ekstremt bra! «Kjøp og sal»-sida på Facebook går som hakka møk, seier Torsvik.

Fleire førebilete

21-åringen har mange førebilete innan friluftsliv, mellom andre lærarane ho har hatt dei siste åra. Ein av dei er Ole Einang, som var blant dei fyrste frå Noreg til å nå Mount Everest. Også lokale heltar gjev inspirasjon.

– Det er kult å sjå kva «AK» har fått til! seier ho.

Sjølv har ikkje Torsvik ambisjonar om å gå til Sørpolen med det fyrste. Til hausten skal ho skriva bacheloroppgåve i friluftsliv. Draumen er å få ein friluftsrelatert jobb. I tillegg har kvemmingen lyst til å gå fleire lange turar.

– Det skjer noko magisk etter femte natta ute. Eg treng ikkje gå Svalbard på langs. Eg kan gå Svalbard i sirkel, seier ho og smiler.