Andakt: Som eit folkeblad og eit folkebad
Dei ulike forteljingane om fødselen til barnet i Betlehem på julaftan for over to tusen år sidan let seg samanlikna med nokre utgåver av ei herverande lokalavis. Hjå Matteus kan me lesa om dei vise menn som kom for å få med seg fødselen til barnet i Betlehem, ikkje så ulikt kloke kvinner og menn som no til dags hyller heltane sine på både bane og scene i ulike byar – og som avisa skriv om. Hjå Markus måtte forteljinga om fødselen til barnet i Betlehem vika for meir saftige soger om den spreke slektningen til barnet, han som åt grashopper og døypte store skarar. Dette kan minna om den neste avisa der pirrande detaljar tek fokuset vekk frå det uforståelege paradoksale i førre utgåve.Hjå Lukas handlar det om song og sauer, om evige englar og gåvmilde gjetarar. I avisa kan me lesa om korsong og sauehald, dei trykkjer gjerne både nidviser, hyllingsdikt og gjetord om rike onklar og tanter. I det siste evangeliet set Johannes fødselen i Betlehem inn i den verkeleg store samanhengen. Det er Gud sjølv, som var før alt og vil vera etter alt, det er han som er til stades, i vår tid, i fødselen til barnet i Betlehem. I den fjerde eller femte avisa kan det koma ein lokal kar frå Kvam eller ein Johannes frå Jondal som fortel korleis alt eigentleg heng saman.
Me kjenner til fødselen til barnet i Betlehem gjennom tre til fire om lag samtidige røyster. På denne måten får me fleire detaljar og betre oversikt. I Bibelen finn me også røyster mange år tidlegare som fortalde om det som skulle skje, at ein konge skulle verta fødd i Betlehem. Og me finn røystene som mange år etter fortalde om møtet sitt med Messias, som kongen heitte på morsmålet sitt, eller Kristus, som han vart kalla på gresk.Boka med evangelia der me les om fødselen til barnet i Betlehem, er her. Me har Bibelen. Dei heilage husa, der me les frå boka om fødselen til barnet i Betlehem, er her. I advents- og juletida vert det invitert til gudstenester og konsertar. Mange kjem – og mange let vera å koma. For: Det er med dette som så mykje anna i livet: Eitt er å vita kva som rett og godt å gjera, ein annan ting er å gjera det. Den heilage boka vert opna – og ikkje opna. Det heilage huset vert vitja – og ikkje vitja. Mitt ynske for julehøgtida 2019 er at menneska i Jondal og Kvam kan lesa i den heilage boka og koma til dei heilage husa. Då kan dei, for å vera i eit dagsaktuelt bilete, bada i det strålande lyset frå fødselen til barnet i Betlehem.
Eg ser for meg eit folkebad, eit fribad, som det heiter på tysk, der dei som vil, berre kan kasta seg ut i det varme og livgjevande vatnet og vandra vidare omslutta av Guds lys. Hjå han er det plass til alle. Og då vert det, som me syng refrenget i salmen I et skur ved Betlehem: Han er her når vi synger, / han gir liv, lek og latter, / himmelrikets skjulte skatter. / Og vi ser: Gud er god. (Maule/Mørk, NOS 104).Johannes skriv: «Det sanne lyset, som lyser for kvart menneske, kom no til verda … Men alle som tok imot han, dei gav han rett til å bli Guds born, dei som trur på namnet hans.»Ta imot han du kan lesa om i dei bibelske folkeblada. Då kan det verta himmelske folkebad! God jul!Lars Arne Vik
