Vil sjå kva politikarane føreslår før vedtak

Systemet Digdem vert nytta til å fremja framlegg i politiske saker i Vestland fylkeskommune. I Kvam og Ullensvang vert framlegg lagde inn i ein eigen politikarportal i sakshandsamingssystemet som berre dei folkevalde har tilgang til.

Framlegg som vert fremja før eller i møte, vert i utgangspunktet dimed ikkje tilgjengelege i skriftleg form for andre enn dei som har tilgang til systemet før etter at møteprotokollane er ferdige. Vel å merka har ordførar Torgeir Næss i Kvam, både på og utan oppmoding, sendt framlegga til HF.

Viser til offentleglova

Hordaland Folkeblad har teke saka opp med både Vestland fylkeskommune og Kvam herad, og bede dei endra praksisen og leggja til rette for betre innsyn i dei politiske prosessane. Redaktør Sigbjørn Linga gjer merksam på at Sivilombodet nyleg har uttala seg om innsyn i lukka portalar som vert nytta til å fremja framlegg.

Ombodet skriv mellom anna at eit framlegg som er lagt inn i ein lukka portal, er eit ferdigstilt dokument og dimed eit «saksdokument» etter offentleglova, då det vert synleg for dei andre lemene av det folkevalde organet. Ein kan difor krevja innsyn i framlegget, så lenge ikkje anna fylgjer av lov eller forskrift, påpeikar ombodet.

Redaktøren ber med bakgrunn i denne fråsegna om at fylkeskommunen og heradet vurderer forbetra løysingar for å betra den offentlege, automatiske tilgangen til framlegg før og i politiske møte.

Han skriv at framlegga i ein del tilfelle ikkje vert lesne opp eller viste fram i møtet, og at møteleiarane ofte ikkje tek ansvar for å tilgjengeleggjera informasjonen for alle dei som fylgjer møta på nettet.

Vil sjå på rutinane

Kommunikasjonssjef i Vestland fylkeskommune, Hilde Joranger Mæland, svarar at det er viktig for fylkeskommunen at politiske prosessar er opne og at offentleg informasjon er tilgjengeleg for ålmenta. Mæland er klar over Sivilombodet si fråsegn om temaet, og noterer seg tolkinga ved bruk av datasystem knytt til politiske møte.

Fylkeskommunen skal i neste periode utvida den digitale arbeidsflata til dei folkevalde, og administrasjonen vil gå gjennom rutinane for å stetta prinsippet om openheit.

Fram til neste valperiode vil kommunikasjonssjefen halda fram med å oppmoda dei folkevalde om å referera framlegg tydeleg, skriv Mæland. Elles kan fylkeskommunen hjelpa med innsyn i konkrete framlegg som vert fremja i Digdem.

– Krev tid og ressursar

Administrasjonen i Kvam herad har enno ikkje svara på oppmodinga frå HF. Ullensvang kommune har tidlegare teke mogelegheita for offentleggjering av framlegg i politikarportalen opp med Acos, som leverer sakshandsamingssystemet. Tilbakemeldinga var at det ikkje er teknisk mogeleg.

Kommunesekretær Ragnvald Joakimsen har dessutan undersøkt saka med Larvik kommune, som har ei manuell løysing for å publisera framlegga innan ein bestemt frist før møta. Ei slik løysing vil kosta tid og ressursar og dessutan berre gje eit bilete av framlegga som er komne når dei vert publiserte, påpeikar Joakimsen. I tillegg kan det tenkjast at ein slik frist kan føra til at politikarane vert meir strategiske ved å gå tidleg ut med somme framlegg og venta med andre, påpeikar han.

– Praksis og prosedyre hjå oss er at ingen forslag er fremja før dei er fremja munnleg frå talarstolen i det aktuelle møtet. Så då er ein jo kanskje tilbake til det Statsforvaltaren og Sivilombodet har noko ulikt syn på, nemleg om framlegget er «ferdig» idet det vert lagt inn i møteportalen, skriv Joakimsen til HF.