Sa nei til å støtta pendelbane utan å kjenna saka frå fleire sider

Hardanger Lift arbeider med planar om ein pendelbane frå Skalltaket på smelteverkstomta i Odda sentrum til toppen av fjellet Rossnos, 1.407 meter over havet. I tillegg vert det planlagt mellom anna hotell, restaurantar, kafear og opplevingssenter i tilknyting til banen. Planane er lokalt omstridde og har ført til stor debatt i lokalavisa i Sørfjorden.

Planen er å levera framlegget til reguleringsplan til Ullensvang kommune kring 20. januar. Konsekvensutgreiinga vart levert i haust.

Håpar på støtte

17. desember fekk dagleg leiar Kjetil Johnsen, etter å ha fått aksept for det frå rådsordførar Torgeir Næss (Ap) frå Kvam, presentera prosjektet i eit digitalt møte i regionrådet. Han avrunda audiensen med å be om regional, offisiell støtte; ifylgje presentasjonen trengst nemleg mellom anna «regionale heiarop» for å lukkast.

Johnsen hadde endåtil skrive eit utkast til fråsegn som ordførarane kunne vedta dersom dei ynskte det, men presiserte at han ikkje ville leggja føringar.

I tillegg tok Johnsen til orde for at Hardangerrådet bør delta når det etter nyttår vert lagt opp til møte med Statsforvaltaren og fylkeskommunen om saka, ifylgje Johnsen med ullensvangordførar Roald Aga Haug (Ap) som initiativtakar. Det siste punktet på ynskelista er at regionrådet sender fråsegn når reguleringsplanen vert send på høyring.

— I innspurten av planen har me innsett at me må sjå på Hardanger Lift i eit regionperspektiv og ikkje berre eit byperspektiv. Me treng støtte frå heile regionen, sa Johnsen.

Prinsipielle problem

Saka stod ikkje på saklista, men etter initiativ frå gondolvert Haug vart ynsket om støtte frå rådet likevel uformelt drøfta. Han såg fyrst føre seg at rådet kunne forenkla og vedta delar av framlegget. Ynsket møtte fleire motargument.

Rådsordførar Næss sa at han ikkje er overtydd om at han har ryggdekning frå heradsstyret i Kvam til å røysta for å støtta prosjektet no.

Dessutan er han prinsipielt kritisk til å handsama ei sak i same møtet som ein part i saka har hatt ordet. Det er ei line også dei folkevalde i Kvam har lagt seg på, medan ullensvangarane ved fleire høve har late ein part sleppa til i det same møtet som dei skal handsama i ei sak i.

Næss framheva dessutan at han veit at prosjektet er kontroversielt i lokalmiljøet, om enn ikkje med to like store leirar. Å vedta støtte til prosjektet etter å ha høyrt synspunkt frå berre den eine leiren, synest kvemmingen er problematisk. Han meiner det er rett å koma tilbake til saka i eit seinare møte når ein har henta inn synspunkt frå fleire partar.

— Høna eller egget?

Næss fekk støtte frå både Anders Vatle (Sp) i Eidfjord og Hans Petter Thorbjørnsen (Ap) i Ulvik.

Thorbjørnsen viste til at prinsipielt sett plar ikkje kommunane blanda seg opp i arealsaker i nabokommunar, og at det er vanskeleg for ein ordførar å involvera seg i ein politisk debatt i ein annan kommune.

Med tanke på turistsatsing heile året er nok prosjektet positivt for regionen, meiner ulvikjen. Han meiner det er enkelt å støtta noko det er brei semje om, men at spørsmålet er om høna — reguleringsplanen — eller egget — støtteerklæringa — skal koma fyrst.

— Er det snakk om støtte til å få gjennomført planen? sa Thorbjørnsen, som ikkje har sett seg godt inn i saka.

Thorbjørnsen sa at han ikkje trur at han hadde vore nokon god advokat for prosjektet dersom han hadde vorte utfordra av Statsforvaltaren på bruken av utmark i Ullensvang.

— Det kan eg for lite om, rett og slett, sa han.

— Eg tenkte ikkje nødvendigvis at me skulle ta stilling til dette i dag, men at me kan ha ein dialog om det etter møtet og eventuelt ha ei sak seinare om det er stemning for det, sa Haug.

— 100 stillingar

Ifylgje presentasjonen til Hardanger Lift kan prosjektet konservativt vurdert skapa 100 arbeidsplassar og ei omsetning på 140 millionar kroner. I tillegg kjem indirekte omsetning i anna næringsliv på 90 millionar og indirekte sysselsetjing i anna næringsliv på 45 arbeidsplassar, hevdar selskapet.

Det vert eigt av Ullensvang kommune og Norwegian Experience Property AS, som kvar har halvparten av aksjane. Styreleiar og hovudinvestor er Martin S. Hauge. Også han deltok i møtet i Hardangerrådet.

Hauge meiner folk kjem til å reisa langt for å ta Nord-Europas lengste pendelbane og huka han av på «bucket list» — på norsk: ei liste over ting ein må gjera før ein døyr. Han meiner Rossnos er ein løyndom nokre få fjellgeiter veit om, og vil gjera han tilgjengeleg for langt fleire og heile året.

— Hardanger Lift skal bli Hardanger´s lift og verta ein av attraksjonane i Hardanger, sa Hauge.

Johnsen sa at målet er både å tena pengar på turistane og gje eit godt tilbod til dei fastbuande, og at det skal reflekterast i prisstrukturen.

– Med særinteresser

Roald Aga Haug trur at pendelbanen, saman med store attraksjonar som Trolltunga, Dronningstien og Folgefonna, kan auka turisttrafikken året rundt og lokka fleire kjøpesterke reisande til området.

Ordføraren meiner konfliktnivået i saka er lågare enn det kan sjå ut til i lokalavisa. Sterke interesser er for prosjektet, hevda han, og viste til at store delar av næringslivet er med i heiagjengen.

Johnsen sa at han trur eit stort fleirtal er for, også i kommunestyret. Han meiner motkreftene i hovudsak er personar som snakkar høgt for sine særinteresser, men tek på seg naturvernhatten. Han hevda at prosjektet vil vera berekraftig og knapt vil råka villreinen på Hardangervidda.

— Utan tvil eit spanande og innovativt prosjekt som heilt sikkert vil ha regional betydning, sa rådsordførar Næss.