Reiselivsnæringa ber næringsministeren om klare retningslinjer

– Vi kom med innspel som kan hjelpe næringa både på kort og lang sikt. Det første som må komme på plass, er ei avklaring om kva typar fritidsreiser folk kan gjere i 2020, seier Tom Anker Skrede, reiselivssjef i Destinasjon Ålesund Sunnmøre, til Nynorsk pressekontor.

Han var ein av i alt elleve representantar frå norsk reiseliv som torsdag gav nærings- og fiskeriminister Iselin Nybø innspel til korleis departementet best kan hjelpe den hardt råka næringa ut av krisa. Også fleire av dei andre aktørane på møtet tok til orde for raske avklaringar.

– Vi må få på plass tydelege reiseråd for fritidsreiser, arrangement, kurs og konferansar. Vi må vite nøyaktig kva tid folk kan bevege seg og korleis bedriftene best kan rigge seg for å ta i mot gjester. Det må komme på plass raskt, seier reiselivssjef Ståle Brandshaug i Visit Sognefjord, som òg deltok på møtet.

Vil ha utvida kompensasjon

Både Skrede og Brandshaug peikar òg på at kompensasjonsordninga, som førebels gjeld for mars, april og mai, ikkje treffer reiselivsnæringa godt nok.

– Ordninga der ein får dekt uunngåelege faste kostnader desse tre månadane treffer ikkje store delar av norsk reiseliv, som har hovudsesongen sin på sommaren. Den er tilpassa bedrifter med jamn aktivitet tolv månader i året. Den må utvidast i tid. Frå tre til minst seks månader, og kanskje endå lenger. Spesielt vil distrikta bli hardt råka om ikkje kompensasjonsordninga blir utvida, seier Brandshaug.

Skrede tar til orde for å utvide ordninga endå lenger enn Brandshaug.

– Dekning av faste og uunngåelege kostnader må aukast frå tre månader til minimum ni månader, kanskje eitt heilt år, seier han.

Må ruste opp for gjenopning

Eit anna punkt som reiselivsaktørane peikar på er viktigheita av å auke overføringane til Visit Norway for at Noreg skal halde på posisjonen sin som reisemål når grensene opnar att.

– Ein må styrke reiselivsoppdraget til Visit Norway. Det blei kutta 53 millionar til Visit Norway i fjor. Ein må gjere heilomvending der og i staden auke investeringane. Det er no vi legg grunnlag for, er kampen som kjem når grensene opnar igjen, fortel Brandshaug.

– Når marknaden blir klar til å opne igjen, må vi ha tilarbeida turoperatørane og den profesjonelle reisemarknaden slik at vi får behalde posisjonen vår. Det vil sikre konkurransekrafta til Noreg som reisemål, seier Skrede.

Også berekraftig reiseliv må styrkjast for å best handtere krisa, ifølgje dei to.

– Der er det slik at vi alle vil at gjestane skal bli lenger og oppleve meir, men vi ønskjer òg å ha dei medvitne gjestane. Ei styrking av berekraftsordninga til Innovasjon Noreg ville vere eit bra bidrag til å utvikle berekraftige destinasjonar og produkt, seier Tom Anker Skrede.

Foreslår kindereggløysing

Brandshaug peikar at det må vere ein reduksjon i avgifter fram til reiselivet har komme seg på beina att.

– Ein må halde fram med reduserte avgifter lenger. Momsen er no halvert frå tolv til seks prosent fram til oktober. Det er vel og bra, men dette er ei langvarig krise for norsk reiseliv. Difor treng vi både redusert moms og redusert arbeidsgivaravgift ut 2021, seier han.

Brandshaug og Visit Sognefjord trekker òg fram ønske om ei ny ordning knytt til lønnsstøtte.

– Dei reiselivsbedriftene som vil opne for nordmenn, vil uansett få reduserte inntekter. For mange vil det faktisk vere meir lønnsamt å halde steng. Om dei hadde fått det vi har valt å kalle for lønnsstøtte i ein oppstartsperiode, kor dei beviseleg har store inntektstap, ville ein ha redusert belastinga ved å opne. Vi ser det som ei kindereggløysing med tre faktorar. For det første vil dei som er permitterte få komme tilbake til jobb, då misser ikkje bedriftene tilsette til anna arbeid. For det andre vil bedriftene kunne opne og byrje å betale skattar og avgifter som normalt. Den tredje kindereggevinsten er at det ikkje vil koste staten meir å gi lønnsstøtte enn det vil koste å gi dagpengar, seier Brandshaug om ordninga.

Han påpeikar at ei slik ordning må byggjast på ønske frå dei involverte.

– Det må baserast på frivillig ønske frå tilsette og beviseleg store inntektstap for bedriftene. Det må òg berre vere ei mellombels løysing fram til bedriftene får noko av omsettinga si tilbake, avsluttar han.