Pungar ut for skuletur
Det vert slutt på dugnadsarbeid for skuleturar i Ullensvang frå og med neste skuleår. Prisen vert to millionar kommunale kroner i året.
Sp fekk berre støtte av INP – totalt 15 røyster – i kampen for at den kommunale betalinga for den årlege 10.-klasseturen til to konsentrasjonsleirar i Polen skal vera avgrensa til 2.000 kroner per elev.
Eit slikt vedtak ville ha hatt til fylgje at 10.000 kroner per elev måtte ha vorta samla inn gjennom ymse former for dugnad. Slik vert det ikkje. Fleirtalet på 18 røysta for å punga ut for heile turen, i tråd med synet til rådmannen.
Lovleg eller ikkje?
Debatten om saka i kommunestyret 13. november skulle visa seg å verta lang. Eit springande punkt i han var om det er lovleg for kommunen å basera betalinga for turane heilt eller delvis på meir eller mindre frivillig dugnad.
I sakspapira hevdar rådmannen nemleg at Statsforvaltaren har gjort det klart at ein slik praksis ikkje vil vera lovleg, så lenge turen er del av opplæringstilbodet til kommunen og går føre seg i skuletida.
Sp er ikkje overtydd om at rådmannen har rett, og viste mellom anna til at det vil vera frivillig for skulane om dei vil reisa eller ikkje, og at foreldre på eige initiativ har høve til å samla inn pengar gjennom frivillig dugnad.
Rådmann Ole-Jørgen Jondahl meiner føringane frå Utdanningsdirektoratet er krystallklare og udiskutable: Opplæringstilbodet skal vera gratis. Og i dyrtida vil nokre foreldre truleg vegra seg for å delta, noko som er det store dilemmaet i saka, påpeika han.
Representantar i fleirtalet la stor vekt på at det må vera likt for alle; anten må alle eller ingen få reisa. Også ynsket om å hindra press på foreldre til å yta gåver eller dugnadsinnsats vart trekt fram.
Parallelt med nedlegging
Sp framheva på si side at kommunen før jul kan koma til å leggja ned fleire skular for å spara pengar i drifta. Lajla-Margrethe Lindskog-Lund (Sp) meiner det i krisetider er umusikalsk å leggja opp til å bruka to millionar kroner i året på ein skuletur. Sp ynskjer å berga skulane, men ser at det kan verta endå vanskelegare med to millionar til på utgiftssida, sa ho.
– Kommunen løyver stadig pengar til kjekt-å-ha-tiltak når me strevar med må- og skal-oppgåver, sa ho.
Jondølingen meiner at det vil verta tungt å få dugnadsarbeidet i gang att seinare dersom det vert stoppa mellombels. Sp spår nemleg at løyvinga som fylgje av den høge summen kan verta kutta eller redusert seinare. Det er mindre truleg at det vil skje med ein sum på berre 2.000 kroner per elev, meiner Lindskog-Lund.
Likt for alle
– Me vil vera sikre på at alle får turen. Det er ikkje slik at me ikkje skal bruka pengar sjølv om me skal spara. Me kan ikkje argumentera mot alt me ikkje likar med at me skal spara, repliserte Vidar Solvi (Ap).
Terje Kollbotn (R) meiner at saka er enkel. Om tanken er at turen skal vera årleg og obligatorisk for elevane, må kommunen betala for alt.
– Dette skulle vera ei gladsak, men me diskuterer så fillene fyk. Eg forstår det ikkje, sa Marit Jensen Måkestad (Ap), som meiner rådmannen har levert nett det han vart beden om.
Fleire framheva at reisa til Polen er viktig for å førebyggja at elevane vert radikaliserte, ikkje minst i ei tid der mørke krefter er på frammarsj.
– Dei som treng turen aller mest, kan vera dei som ikkje har råd til eller høve til å vera med på dugnad, sa Margot Helene Backer-Owe (KrF).
Nils Petter Freim (H) er samd med Sp i at dugnad er lærerikt, kjekt, sosialt og inntektsbringande, men meiner det ikkje er bra om resultatet er at nokre kan reisa på tur og andre ikkje.
Om gamle tilsyn
Skulefagleg rådgjevar Marit Langås opplyste på førespurnad at Statsforvaltaren ikkje har ført tilsyn med «turpraksisen» til skular i Ullensvang dei siste åra. I eit tilsyn med Odda ungdomsskule for mange år sidan vart utfallet at skulen måtte slutta med skuleturane.
Lindskog-Lund, derimot, opplyste at det vart ført tilsyn med både Kinsarvik skule og Jondal skule før skulesamanslåinga. Jondal fekk ikkje godkjent ordninga for å samla inn pengar, medan Kinsarvik fekk grønt lys for si ordning, hevda ho. Ho kritiserte rådmannen for ikkje å ha gjort seg kjend med desse tilsyna før han uttala seg.
Det utspelet omtala Jondahl som ufint og eit skot frå hofta, ettersom han ikkje fekk spørsmål om tilsyn på førehand. Lindskog-Lund påpeika at det er vanskeleg å vita på førehand kva spørsmål som kan verta aktuelle i debatten, og at ho reknar med at rådmannen set seg godt inn i sakene som skal handsamast.
Etter framlegg frå Tor Helge Haara Tjemsland (Ap) vedtok kommunestyret samrøystes at den nye ordninga skal tilpassast føresetnadene på kvar skule, i samråd med skulen og foreldrearbeidsutvalet, så lenge ho er i tråd med intensjonen. Til dømes bør 9. og 10. klasse kunna få reisa i lag, sa han.
