– Lading av elbil og skrusikringar kan vera ein farleg kombinasjon

Fram til 1986 var skrusikringar vanlege både i bustader og fritidsbustader.

– Dei elektriske anlegga i gamle bustader er laga for å handtera varmeomnar og matlaging. Dei er ikkje laga for lading av elbilar, som krev store mengder straum over lang tid. Skrusikringar er meir utsette for varmgang enn moderne sikringar. Varmgang kan i verste fall føra til brann, fortel Gunnar Mundheim i Det lokale eltilsyn (DLE) i Kvam.

Skal ein oppgradera det elektriske anlegget, nyttar det ikkje å slurva. Mundheim fortel at han rett som det er kjem over bustader der ein har oppgradert innmaten i sikringsskapet, men gløymt dei gamle skrusikringane i inntaket.

– Då har dei sikringsskap av ypparste klasse, men likevel ei mogleg brannfelle att. Ofte er ikkje folk klar over at dei har skrusikringar i inntaket, seier han.

– Sjekk anlegget

Bustadeigarar som er usikre på det elektriske anlegget, vert oppmoda om å få det sjekka. Om ikkje eit eltilsyn er på trappene, tilbyr mange lokale verksemder ein såkalla elkontroll.

Mundheim meiner huseigarane gjer lurt i å byta ut alle skrusikringar, uavhengig av om ein lader elbil eller ikkje.

– Det kan sjølvsagt gå bra med skrusikringar òg, men du får eit meir brannsikkert anlegg om du oppgraderer, seier han.

Skal anlegget brukast til lading av elbilar, bør ein ikkje berre skifta ut gamle sikringar, men skaffa seg eit utvendig tilknytingsskap med straummålar og spenningsvern.

– Når ein får tilknytinga ute, kan ein ha sikringen til elbil-ladaren der og på den måten sleppa at straumen til bilen først må gjennom sikringsskapet inne i huset. Med utvendig tilknyting får ein eit framtidsretta og trygt anlegg, seier Mundheim.

Obligatorisk og gratis

Alle verksemder som har konsesjon til å levera straum, er plikta til å ha eltilsyn. Administrativt ligg DLE i Kvam under Kvam Energi Nett AS. Sjølve tilsyna vert likevel utførte på oppdrag frå Direktoratet for samfunnssikkerhet og beredskap (DSB).

Mundheim fortel at eltilsyna både er obligatoriske og gratis. Intervallet mellom tilsyna i eit vanleg bustadhus er om lag tjue år.

– Kor ofte det er tilsyn, kjem an på kva risikogruppe bygget tilhøyrer. Bensinstasjonar og bygg der mange personar samlast, skal ha tilsyn kvart femte år. I fritidsbustader er intervalla tretti år, seier han.

Fleire gjengangarar

Under tilsyn i bustader og fritidsbustader sjekkar Mundheim og kollegaane hans sikringane og jordinga, og gjer stikkprøvekontrollar av stikkontaktane. Nokre feil går att. Feil på jordinga er ein av gjengangarane.

– Når jordinga manglar, kan ein feil i anlegget føra til at du får straumen gjennom deg. Dette kan vera farleg. Får du straum gjennom hjarteregionen, må du til lege. Mest truleg vert du send vidare til eit døgn med overvaking på sjukehus, seier han.

Ein annan gjengangar er det Mundheim kallar avdekkingar. Det vil seia at dei straumførande delane ikkje er isolerte. Ein tredje gjengangar er varmgang.

– Det kanskje verste me ser, er bustader som både har dårlege elektriske anlegg og som manglar fungerande røykvarslarar. Feil i eller feil bruk av det elektriske anlegget fører til om lag halvparten av alle brannar. Det er røykvarslaren som skal redda livet ditt. Når det byrjar brenna i ein bustad, har du fire–fem minutt på å koma deg ut, seier Mundheim.