Kan mista arbeidsplassar utan å kunna gjera noko

– Me spurde om det var noko me kunne gjera, og fekk vita at det var det ikkje. Dette er ei tung struktursak, seier ordførar Torgeir Næss (Ap).

Ordføraren og administrasjonen hadde møte med verksemda om saka 10. januar i år, etter invitasjon frå styreleiar Fredrik Mehn-Andersen i Hardanger Fiskeforedling AS. Der orienterte selskapet om at det vert vurdert å leggja ned i Strandebarm og satsa på eit oppgradert slakteri i Bømlo kommune.

Vil leggja til rette

Næss konstaterer at endringa heng saman med faktorar som ligg utanfor kommunal makt. Det er nyleg løyvt pengar frå kompensasjonen for arbeidsgjevaravgift til utbetring av krysset på Bakka, etter ynske frå HAFI. Næss seier Kvam herad vil gjera det ein kan for å leggja til rette for at andre verksemder kan ta slakterieigedomen i bruk om det vert ledig.

Verksemda har vel tretti årsverk, og mellom andre ein del utlendingar busette i Kvam har arbeid der.

– Slike verksemder veks ikkje på tre, seier ordføraren.

Han vonar tilsette kan få stillingar på den nye bløggebåten til Samlaks AS, slik eigarane av HAFI har signalisert.

Ting tek tid

Som HF skreiv tysdag, vurderer eigarane og leiinga i HAFI å byggja eit nytt fiskeslakteri i Sunnhprdland. I fleire år var planen å fornya på Bakka i Strandebarm, der det har vore slakteri sidan 1986, men etter at eigarane i fjor haust gjekk saman med andre aktørar om ei investering i fleire konsesjonar i Sunnhordland, er det aktuelt å satsa på fiskeslakteriet Espevær Laks i Bømlo kommune.

Dei lokale oppdrettarane Lingalaks AS og Tombre Fiskeanlegg AS eig HAFI saman med eksportfirmaet Norway Royal Salmon AS.

Styreleiar i HAFI, Fredrik Mehn-Andersen, fortel at ein tok initiativ til møtet med heradet for å informera. Det var ikkje venta at kommunen skulle eller kunne setja i verk tiltak som endra avgjerda. Likevel nemner både styreleiaren og dagleg leiar på HAFI, Knut Roger Sivertsen, at regulering har drege ut. I tillegg tok det over tre år å oreigna eigedomen til Vegard Hafsås Vik.

Om ein skal leggja ned HAFI, vil ein mellombels frakta fisken dit i staden for til Espevær Laks. Det vil føra til auka produksjon og færre permitteringar dei neste to–tre åra.

Vil auka produksjonen

Dagleg leiar i Lingalaks, Kristian Botnen, understrekar at ein er oppteken av at arbeidsplassane blir på Vestlandet, men at fleire aktørar er involverte i avgjerda om kva fiskeslakteri som skal fornyast.

– Det er mindre sannsyn for at det blir på Bakka, men det er ikkje utelukka, seier han.

Botnen forklarar at det som talar mot å byggja nytt slakteri i Kvam, er logistikken, fordi veg og knutepunkt gjer drifta vanskeleg på Bakka.

Botnen understrekar at kommunal satsing på næringslivet og verdiskaping kan vera ein viktig faktor i avgjerder. I Kvam er ein litt bakpå i samband med veg og samferdsel, sjølv om det ikkje er kommunen sitt ansvar åleine, meiner han. Vegstandarden er ei utfordring også for slakteriet på Bakka, men Botnen understrekar at slakteria elles gjerne ligg i grisgrendte strok.

Historisk har både Lingalaks og Tombre Fiskeanlegg levert stort sett all fisk frå sine anlegg til HAFI.

– Kan det verta ei utfordring om fiskeslakteriet vert flytta til Espevær Laks?

– Det skal ikkje få noko å seia for vår produksjon. Me har planar om å auka produksjonen, fortel Botnen.