— Hardanger treng eit bindeledd

Det skal ikkje stå på ambisjonane til den høgrøysta ullensvangaren med den særmerkte gestikuleringa. Ikkje berre skal han stri for klassiske Raudt-saker som norsk råderett over vasskrafta og best mogeleg kår for den kraftkrevjande industrien. I tillegg peikar han seg sjølv ut til talsmann for både distrikta, eldre, nynorskbrukarar — og landbruket.

Sistnemnde fortel det politiske dyret med glimt i auga, men også med alvor. Inntil nyleg, hevdar han, hadde han «null peiling» på frukt, bær, mjølk, sauer og tømmertransport. No kallar han seg regelrett ekspert på feltet, etter å ha lagt ein innsats ned i å gjera seg kjend i det ukjende kulturlandskapet.

I handa klamrar han endåtil dagens utgåve av Nationen. «Jeg håper at Sp blir størst mulig, slik at vi kanskje kan unngå SV, MDG og Rødt», er tittelen på framsida. Saka handlar om høgreveljarar som heller røystar Sp enn å sleppa ytste venstre til makta. Kollbotn formeleg fnyser av slike utspel, til liks med tilbodet frå «Rimi-Hagen om einvegsbillett til Nord-Korea til Raudt-veljarane.

— Frå folket

HF treffer Kollbotn saman med Lena Lofthus Osmo (36) frå Ålvik. Kontrastane strekkjer seg lenger enn til hårfargen og kjønnet: Han er vel dobbelt så gamal som henne. Han står på 2.-plass på stortingslista, ho på 21.-plass. Han er politisk veteran med 30 år i kommunestyret og ti år i fylkestinget bak seg. Ho har så langt berre vore varalem i heradsstyret.

Nokre fellestrekk har dei likevel. Båe representerer typiske industristader — Odda og Ålvik — der partiet deira gjer suksess i val etter val. Og båe er fagarbeidarar, ho i helsefaget og han i bygg og anlegg.

Fagarbeidarar er eit nøkkelord og ein medviten strategi for partiet deira i årets val. Kollbotn er av oppfatning at dei andre partia har svikta ikkje berre distrikta, men også fagrørsla når stortingskandidatane er nominerte. Partiet har lagt vinn på å nominera grasrotrepresentantar.

— Me skal gjera eit brakval i industrisamfunna. Vanlege arbeidsfolk er kraftig underrepresenterte. Eg er nesten unntaket, med bakgrunn frå industri, bygg og anlegg og over 40 år som tillitsvald i LO, seier han.

— Nokon må representera

Meiningsmålingane syner som vanleg ymse resultat, men fleire tilseier at R kan koma til å gjera eit historisk godt val og sprengja sperregrensa. Kollbotn trur at det er realistisk å koma med i kampen om utjamningsmandat, og at han er ein av kandidatane som har sjansen til å få eit av dei eller i det minste ein varaplass. Mykje tyder i alle fall på at partileiar Bjørnar Moxnes kan få likesinna på Løvebakken.

Kollbotn håpar både å fiska røyster frå andre parti og å vinna kampen om sofaslitarane, dei som lever i den tru at deira røyst er fånyttes.

— Eg har møtt mange som seier at det er bortkasta å støtta Raudt, for me kjem ikkje inn likevel. No har me sjansen og kan unngå at mange tusen stemmer vert bortkasta, formanar oddingen.

Han har studert kandidatlistene og slutta med at han er hardingen som bør ha størst von om å koma til makta. Regionen har i dag berre ulvikjen Terje Breivik (V) på den 16 sete lange hordalandsbenken. Han fekk ikkje fornya tillit.

— Nokon må vera Hardanger sin talsperson. Me vil arbeida på ein heilt annan måte enn dei som har sete der. Kor mange av dei 16 kan du namnet på? Mange kan to — tre. Dei fartar rundt og vitjar sidergardar før valet, men etter valet høyrer me lite frå dei. Det skal me gjera noko med. Om eg kjem inn, skal alle i Hardanger vita at eg kjem inn og kva Raudt vil gjera på Stortinget for regionen vår. Me er i verdstoppen når det gjeld verdiskaping, men blir likevel forsømte.

Kollbotn lovar årlege møtepunkt der innbyggjarane vil verta oppdaterte og få koma med innspel, å bruka friperiodane til å møta folket, og å senda ut nyhendebrev om det partiet føretek seg. Og ikkje minst lovar han ikkje å flytta til Oslo og å halda på Odda- og industridialekten.

— Eg vil bu heime. Eg har lært at altfor høgt løna stortingspolitikarar har fri frå torsdag til måndag og 3,5 månader sommarferie. Då vil eg farta opp Hardanger og fanga opp saker. Eg har etter eit langt organisasjonsliv kontaktar i heile Hardanger, og gøymer meg ikkje inst i Sørfjorden.

— Eg gler meg

Raudt — som heitte Raud Valallianse då Kollbotn stilte til kommuneval fordi han fortvila over vasskraftforvaltinga i 1991 — er i stor grad kvitt kommuniststempelet. Sakte, men sikkert har partiet bygt seg medvite opp og hatt ei tydeleg leiestjerne i Moxnes. Medlemstalet veks og nye partilag oppstår.

Kollbotn oppfattar at folk byrjar innsjå at Raudt er eit reelt alternativ — og at partiet kan koma til å utgjera ein skilnad. Om ikkje partiet naudsynlegvis får eit dusin representantar, meiner han rolla som eit parti med klar tale, ein dose kompromissløyse i tingingar og mot til å setja saker på dagsordenen kan vera viktig nok. Likeins trengst eit parti som står mot presset frå lobbyen innan til dømes kraft-, olje- og havbruksnæringa, meiner oddingen.

— Det vil vera sunt for dei andre partia som er i opposisjon og vil staka ut ein ny kurs å ha eit sterkt Raudt som ein utolmodig katalysator som reiser saker som kjem nedanfrå.

Kollbotn har arbeidd for mellom anna «Zinken», aluminiumsverket i Tyssedal, Statens vegvesen, Høyer Odda og sist Kraftmuseet. Han var i sterk tvil då pensjonsalderen nærma seg, etter å ha gått i halv stilling sidan han var 62: Skulle han leggja både arbeidshanskane og politikken på hylla samstundes?

Etter å ha grubla og konferert med både partiet og familien, tok han sats. Og då han gjekk dei vanleg turane og drive høgdetrening kring hytta i jøsendalsfjella — «då klarnar eg hovudet —, var konklusjonen eintydig.

— Dette gler eg meg til. No køyrer eg valkamp i heile Hordaland utanom Bergen. Det gjev meg inspirasjon å treffa folk og få innspel om det folk brenn for.

Kraft og vegar

Acer. Kollbotn spyttar ikkje ordet ut, men det er ikkje langt ifrå. Raudt vil trekkja Noreg heilt vekk frå energiunionen og meiner ein føresetnad for sterk, norsk industri er full råderett over vasskrafta og stopp i utbygginga av utanlandskablar — og vindkraft, så er det nemnt òg. Acer-opprøret i 2018, som han var sterkt medverkande til, prova sterk motstand mot ein politikk som er «livsfarleg» for til dømes Ålvik, Husnes og Odda, hevdar han.

Ei anna viktig sak for 2.-kandidaten er samferdsle: «Det er ei skam at me enno ikkje har tofeltsveg med gul stripe i heile Hardanger».

— Så lenge eg har vore i politikken, har ras og trafikk kome fyrst. Og så fiksar dei nokre flaskehalsar.

Pengar til vegopprusting og ymse andre kostbare tiltak i programmet, til dømes ei tannhelsereform som likestiller tannhelse med anna helse kva gjeld brukarbetaling, vil Raudt skaffa med ei solid omfordeling av ressursane. «Dynastiskatt», kallar Kollbotn den auka skattlegginga av dei økonomiske mest privilegerte mellom oss.

— De er Robin Hood-partiet?

— Ha. Den tek eg med meg.

Vil dempa skilnadene

7. september inviterer Raudt til ope møte i Folkets Hus i Ålvik. Også andre parti vil verta inviterte. Kollbotn skal innleia og forsikrar at favorittemnet hans — industri- og kraftpolitikk — vil verta drøfta.

Møtet vert på heimebanen til Lena Lofthus Osmo (36), der Internasjonalen er godnattsong og dei raude flagga til arbeidarrørsla veivar stolte i vinden på — ja, raude — dagar.

For hennar del var det politiske engasjementet litt tilfeldig. Det starta med at ho stilte opp for å dela ut flygeblad. Dessutan er ho tungt arveleg lasta og har alltid røysta på R. Sidan stilte ho som kandidat i kommunevalet og klatra til varaplass.

— Det er veldig lærerikt og spanande. Mange yngre engasjerer seg ikkje og synest det er vanskeleg å stemma fordi partia er så like. Det synest eg er trist. Det er kjekt å engasjera seg og visa at det ikkje er rett.

— Kva er dine hjartesaker?

— Forskjells-Noreg. Me må ta betre vare på dei som ikkje har så mykje. Noreg er eit veldig rikt land, så det bør ikkje vera naudsynt å ha det slik. Eg er sjølv i helsevesenet. Der finn du kanskje ikkje dei som tener mest, men dei gjer ein viktig jobb. Det er frykteleg urettvist at me har så store skilnader og gjev skattelette til dei rike.

Om Kollbotn, Osmo eller nokre av dei andre raude kandidatane får høve til å ta opp kampen mot «dynastiet», veit folket fyrst når fasiten ligg på bordet på valdagen, 13. september.