Føringar for enøkpott er i boks

8. november vedtok heradsstyret retningslinene for energi- og klimafondet. Kvar eigar av bustader og hytter kan dimed få inntil 50.000 kroner til investeringar i tiltak som reduserer energiforbruket, til dømes varmepumper og reintbrennande omnar.

Kvam herad støttar 30 prosent av kostnaden. Skal ein få full utteljing og 50.000 kroner, må ein kunna dokumentera utlegg på minst 166.667 kroner. Søkjarane kan rekna med eigeninnsats med ei timeløn på inntil 350 kroner. Ifylgje rådmann Anita Hesthamar vil ordninga vera tillitsbasert og vurderingane prega av skjøn.

– Ikkje sponsing

Ordførar Torgeir Næss (Ap) minte om at Kvam herad ikkje kan tilby folk føreseielege prisar, ettersom konsesjonskrafta er bunden. Hadde ein gjort det, ville det kanskje ha vara nokre år til heradet ikkje hadde råd til ordninga lenger. Det er truleg ei betre løysing å setja folk i stand til å møta ei framtid med høge straumprisar enn det er å sponsa folk med billeg straum, så kostnadene ikkje vert uoverkomelege, sa Næss.

– Då hadde folk sete der med høge prisar og det same forbruket. No kan me få ned straumforbruket i mange heimar, og det vil verka. Det veit me, sa han.

Håvard Gjerde (R) kritiserte framstillinga til ordføraren, og minte om at innbyggjarar og næringsliv slit med dei høge prisane. Særleg er dei med låg inntekt råka av ein systemkollaps, framheva han.

– Det handlar ikkje om sponsing når mange av oss tek til orde for makspris, sa han.

Næss orsaka at ordbruken hans var slarveleg og upresist, og sa at tanken ikkje var å gjera narr av nokon.

– Det er klart det er mange andre tiltak som kan gjerast for å få ned klimautsleppa, men me kan ikkje putta alle gode tiltak inn i eit fond på åtte millionar kroner, sa han.

Krympar risiko for misbruk

Næss føreslo å presisera i retningslinene at heradet ikkje vil støtta elsyklar, elbilar, anleggsmaskiner og anna laust og lett omsetjeleg utstyr.

– Det er ikkje smart å sponsa slike ting, sjølv om eg har sans for at me kan bidra til at anleggsbransjen i Kvam vert leiande innan utsleppsfrie maskiner. Risikoen for at ein sel det i andrehandsmarknaden fort, gjer at det bør avskjerast, sa han.

Framlegget fekk fleirtal og støtte frå dei fleste, men ikkje frå MDG, R og SV. Gjerde påpeika at ein ikkje nektar stønad til lett omsetjelege varer frå kraftfondet. Han meiner dei folkevalde ikkje treng frykta slik misbruk, og viste til at også omsette varer vil ha ein klimaeffekt.

Kari Mostad (MDG) viste til at landbruket står for store utslepp, og føreslo å opna for å støtta tiltak for ein fossilfri maskinpark i næringslivet. I tillegg ynskte ho å opna for å støtta tiltak i regi av Ungt Entreprenørskap som bidreg til å nå måla med ordninga. Det vart vedteke mot røystene til Frp og Stig Aase (Sp).

I tillegg fekk Næss fleirtal for å krevja det dokumentert at utstyr som vert støtta, vert installert. Berre Mostad røysta mot.

Også for hyttefolk

Ein monaleg del av energifondet kan hamna i bergenske lommer, ettersom stønadsordninga omfattar fritidsbustader. Dei fleste av desse ligg på Kvamskogen.

Geir Madsen (SV) føreslo å utelata fritidsbustadene frå ordninga. Han ville prioritera dei som treng stønad for å halda varmen og frå ned prisen, og innbyggjarar og deira faste bustader.

Framlegget fekk ikkje fleirtal, for berre MDG og R støtta det. Stig Aase (Sp) viste til at næringslivet er uroa over tap av inntekter frå hyttefolk som ikkje kan nytta hytta på grunn av høge kraftprisar.

Sakna klimaplanen

Ottar Randa (H), SV og MDG etterlyste klimaperspektivet og måla i den tidlegare vedtekne klima- og energiplanen i retningslinene, og meiner dei handlar vel mykje om berre straumsparing.

Næss svara at ein viktig del av arbeidet for reduserte klimautslepp vil vera å gjera rein kraft til ein større del av energimiksen, og at den enklaste og kjappaste vegen dit er straumsparing.

– Energiøkonomisering er viktig for klimaet, sa han.

Madsen røpte i ordskiftet at SV truleg kjem til å føreslå ei satsing på sykling i budsjettprosessen. Målet er mellom anna å utnytta dei nye gang- og sykkelvegane sentralt i Kvam betre, og å redusera trongen for parkeringsplassar.

Digital søknad

Rådmann Anita Hesthamar opplyser til HF at det vert laga eit digitalt søknadsskjema på den kommunale heimesida. Det kan vera klart neste veke.

Eit av kriteria er at tiltaka ikkje er utførte før 1. juni i år. Hesthamar opplyser at det inneber at fakturaer frå før denne datoen ikkje vil verta godkjende som grunnlag for utbetaling.

Mellom anna reintbrennande omnar vert støtta, men kva når han erstattar ein annan reintbrennande omn? Rådmannen opplyser at foto før og etter installasjon vil verta nytta som dokumentasjon av at tiltaket reduserer energiforbruket.