Får valet mellom Kari og Kari

Ordføraren og varaordføraren kan snart spleisa nye ektefolk. Om noverande kopling til Sp og KrF ikkje freistar, kan brurepar i Kvam velja å verta vigde av anten Kari eller Kari.

Om ein månads tid kan gifteklare i Kvam få ordførar Jostein Ljones (Sp) eller varaordførar Heidi Sandven Botnen (KrF) til å losa seg inn i ektestanden. Kommunane overtek nemleg ansvaret for borgarlege vigsler frå domstolane ved årsskiftet. Av den grunn hastar det med å få på plass eit lokalt tilbod, påpeikar rådmann Arild M. Steine, som meiner dei gifteklare også bør få velja politisk nøytrale vigselsfolk.

Han bed formannskapet måndag både å drøfta den komande vigselsordninga i Kvam og kven andre enn dei fremste folkevalde som skal gjevast rett til å gifta folk.

Tilbyr politisk nøytrale

Rådmannen føreslår at formannskapet måndag skal rå heradsstyret 12. desember til å gje HR-sjef Kari Sagen og administrativ rådgjevar Kari Weltzien Vik vigselsmynde. Han grunngjev dette med at det i førebuinga av arbeidet med ekteskapslova vart hevda at det kan vera bra også å ha politisk nøytrale vigslarar.

I framlegget til vigselsordning vert det understreka at brurepara må fylla vilkåra for å kunne inngå ekteskap i Noreg. Heradsstyret kan sjølv bestemma om ein skal tilby vigsler for andre enn kvemmingar. Mellom andre Ullensvang herad har opna opp for eit slikt tilbod. Steine føreslår at Kvam herad skal gjera likeins på vilkår av at brurepara betalar for vigsla. Vigsla skal som hovudregel vera gratis for kommunen sine eigne innbyggjarar og for personar som ikkje er busette i Noreg.

Tidsavgrensa rett

Ein kommunal vigslar kan reisa land og strand for å gifta par, faktisk over heile landet. Men same kvar ekteskapsinngåinga skjer, handlar vigselspersonen på vegner av heimekommunen sin. Myndet til å skapa ektefolk av gifteklare par tek slutt automatisk når den folkevalde ikkje lenger er ordførar eller varaordførar, eller når den nøytrale vigslaren sluttar i jobben. Heradsstyret kan dessutan trekkja attende fullmakta.

Barne- og likestillingsdepartementet føreslår at kommunestyra gjev vigslemynde for ein lengre periode for å unngå hyppige skifte. Ordføraren og varaordføraren har førebels myndet til valet hausten 2019. Rådmannen føreslår at fullmaktene til Kari Sagen og Kari Weltzien Vik skal gjelda ut 2019.

– Alle bør få sjansen

I saksframstillinga rår han heradsstyret til å gje alle som har rett til å gifta seg, sjansen til å gjera det i regi av Kvam herad. I tillegg ynskjer han at heradsstyret set administrasjonen i sving med å utarbeida rutinar for slike vigsler. I dette ligg mellom anna å føreslå gebyr til å dekkja kostnader med vigsler som skjer utanom normal arbeidstid, i helgar, andre stader enn i rådhuset og for brurepar som er folkeregistrerte i andre kommunar.

Det er uråd å tippa kor mange vigsler heradet kan rekna med per år, men Hardanger tingrett har hatt om lag femti borgarlege vigsler kvart år. Det siste året gjekk par frå 13 nasjonar til sorenskrivaren på Lofthus for å verta gifte.

Høgtid i heradsstyresalen

Uansett kor mange som gjev kvarandre sitt ja framføre ein lokal seremonimeister, må Kvam herad leggja til rette for at seremonien vert både høgtidleg og verdig, og ikkje minst passa på at vigsla skjer i eigna lokale, skriv rådmannen. Han føreslår heradsstyresalen. Vigslarane skal nytta det borgarlege vigsleformularet, men Steine meiner para må få høve til å setja personleg preg på høgtida, til dømes med musikk eller ekstra tekstar. Det er eit krav at to vitne over 18 år må vera til stades under heile seremonien.

Kjem det utlendingar i slike ærend, er det borgarlege vigsleformularet også omsett til samisk, engelsk, tysk, fransk, spansk og russisk. Men så var det uttalen, då.

Åsmund Soldalredaksjon@hf.no