Elkem slo på stortromma

Veit du korleis det ser ut og kva som føregår bak portane til Elkem Bjølvefossen?

Laurdag fekk mange sjansen til å finna svaret på spørsmålet, då smelteverket inviterte til open dag i beste Willy Wonka-stil.

Ei heil bygd

Bortimot fem hundre – om lag like mange som det er innbyggjarar i Ålvik – melde seg på og nytta høvet, fortel HR-sjef Arild Rykkje til HF. Då dørene opna klokka 11, var allereie fleire hundre på plass ved resepsjonen– alt frå smårollingar som var mest opptekne av maskinene til for lengst pensjonerte tilsette som kom innom for å mimra.

Alle vart iførte gul vest, raud hjelm og vernebriller og fekk kvar sin gaid. Tilsette stilte opp og losa gjestene innom mellom anna produksjonshallar, smelteomnar, lagerbygg, kaien, «laben» og verkstadbygget. Dei fekk læra om korleis metallprodukta vert laga, kven som kjøper dei og kva dei vert nytta til.

Dei heldige fekk eit glimt av tappinga og flytande metall. Produksjonen gjekk nemleg som vanleg under arrangementet. Tryggleiksomsyn var ein av grunnane til at folk måtte melda seg på.

– Me kan ikkje sleppa folk kvar som helst, så me måtte vita nokolunde. Ingen hadde gissa at det ville koma nesten 500, seier Arild Rykkje.

Undervegs i omvisinga venta søte høgdepunkt som gledde særleg dei minste. Også utstillinga av køyretøy, til dømes truck og hjullastar, var ein vinnar blant borna. Dei som ville og torde, fekk klatra opp og prøvesitja.

Hakkete tradisjon

Arild Rykkje fortel at målet er å ha open dag annakvart år, men som fylgje av pandemien har det ikkje vore noko arrangement sidan 2018. Det spesielle i år var at dagen var open for alle. Tidlegare har tilskipinga vore i hovudsak for familiane til tilsette.

Rykkje seier noko av målet med dagen er å vera open og slik på sett og vis forsvara plassen smelteverket har i lokalsamfunnet. I tillegg er det mange som har etterlyst ein open dag for alle, fortel han.

– Er folk interesserte og spør og grev?

– Veldig. Ikkje alle kan svara på alt. Me har ein veldig avansert produksjon. Mange av arbeidsplassane er kompetansearbeidsplassar. Mange likar å sjå det sprutande metallet, men det ligg mykje bak som krev høg kompetanse. Ein av styrkane våre er å få folk med slik kompetanse og dei med meir basiskompetanse – ingeniøren og operatøren – til å jobba i lag. Det er me heilt avhengige av.

Gode tider

For tida har smelteverket 156 tilsette. I tillegg kjem ein del innleigd arbeidskraft. No er berre den eine omnen i drift, ettersom det ein periode har vore rolege tider i marknaden og lågare etterspurnad. I periodar med ein viss ordretørke nyttar verksemda på og utfører naudsynt vedlikehald av det som likevel står kaldt.

– Det går veldig godt for tida?

– Veldig. For ein gamling som meg som har vore så lenge, er det ei omstilling å tenkja vekst. Det har me gjort dei siste ti åra. Det er difor me er her no.

– Kva posisjon har smelteverket i lokalsamfunnet i dag?

– Det er jo berre Elkem som er her. Me er veldig sårbare om me ikkje har eit samfunn rundt oss. Me er heilt avhengige av at det bur folk her. Me lever godt med at mange bur i Øystese eller Norheimsund, men me må ha ei stamme av tilsette her òg.

Spanderte det meste

Laurdag kveld var det storfest og dans – «Elkemfest» – med middag og mellom andre Stavangerkameratene som underhaldning i Norheimsund idrettshall. Om lag 330 – minstekravet for å vera med var ei tilknyting til smelteverket – var påmelde. Alt saman, så nær alkohol, var gratis for gjestene. Smelteverket sette opp busstransport til og frå.

Ein av dei som naut godt av spanderbuksene, er Jan Gunnar Toft. Han har i eitt års tid vore tilsett i teknisk avdeling på smelteverket, der han utfører ymse sørvisoppgåver. Han har mange år bak seg på «verket»; han starta fyrst som sommarvikar i 2000 og har vore innom ymse stader i drifta.

No har han det som plomma i egget. Då toler han å pendla frå Øystese.

– Eg trivst veldig godt. Dei 2,5 mila på morgonkvisten er heilt greitt. Dette er ein god arbeidsplass, seier Toft.

Sjå fleire bilete frå den opne dagen her: