Eit rekordår på fleire måtar

Også 2023 byr på gode nyhende for oppdrettsselskapet. Verksemda oppfylte nemleg krava til unntaksvekst ved alle dei 13 anlegga sine i Vestland nyleg.

Hardangerfjorden ligg i eit produksjonsområde som har fått raudt lys i trafikklyssystemet (sjå faktaboks nedst i saka). Det betyr at kapasiteten i anlegga i området i utgangspunktet skal reduserast med seks prosent.

At Lingalaks no har stetta krava til unntaksvekst, vil seia at verksemda – sjølv om Hardangerfjorden eventuelt held fram med raudt lys neste år – kan sleppa å kutta dei seks prosentane i produksjonen. Dessutan får verksemda moglegheit til å kjøpa vekst til fastpris når Nærings- og fiskeridepartementet auksjonerer nye løyve til oppdrett av laks til sommaren.

Det gjer seg ikkje sjølv å oppnå dette, seier Møgster. Ifylgje henne er drifta tilpassa slik at ein raskt og effektivt får gjennomført behandling om lusetala skulle stiga.

– Det krevst eit enormt fokus hjå dei tilsette. Utan deira dedikerte innsats for å få dette til, hadde det ikkje gått, seier den daglege leiaren.

Lingalaks vil vurdera produksjonsnivået når verksemda veit meir om kva det vil kosta å kjøpa vekst, fortel ho.

– Alvorleg

Lingalaks selde nær 14.000 tonn av den ettertrakta fisken i fjor. Omsetninga enda på nær 1,08 milliardar kroner. Også 2023 vert eit godt år, men ikkje fullt så godt som fjoråret, spår Møgster.

Oppdrettsselskapet har no ti konsesjonar, og to av dei er permanente visingskonsesjonar. Samstundes med at produksjonen kan auka, tilrår havbruksutvalet å avvikla visingskonsesjonane, ifylgje regjeringen.no.

Visingssenteret ved Rossholmen, Hardanger Akvasenter, vart i 2007 det fyrste som fekk visingskonsesjon i Noreg. Det andre er lokalisert ved Marøy i Nordhordland.

Utgangspunktet for at Fiskeridirektoratet opna for visingssenter, var eit ynske om å betra kunnskapen om akvakultur. Møgster meiner at visingssentera fyller ein viktig funksjon. Ifylgje henne har verksemda mange besøkjande som lærer om norsk havbruksnæring – alt frå lokale skuleelevar til turistar frå Kina.

– Om dei permanente løyva vert inndregne, er det alvorleg, seier ho, utan at ho heilt trur at det vil skje.

Havbruksutvalet meiner at løyva med tidsavgrensing ikkje bør fornyast. Eigarane av visingsløyva utan avgrensing bør få ein tidsfrist eller få opsjon på å konvertera til ordinært matfiskløyve, meiner utvalet.

Fristen for å uttala seg om rapporten frå havbruksutvalet er 2. januar.

Kvamsøy er prioritert

Lingalaks har lenge hatt planar om å flytta eksisterande produksjon frå Djupevik og Rossholmen til lokaliteten «Ytre Samlen» ved Kvamsøy. Hausten 2019 vedtok Kvam heradsstyre arealdelen av kommuneplanen, og areal i Samlafjorden vart lagt til rette for akvakultur. I mars 2021 søkte Lingalaks om å få ta området i bruk.

Ifylgje seniorrådgjevar Tom N. Pedersen hjå Statsforvaltaren vart det i samband med søknaden kartlagt sårbart naturmangfald ved lokaliteten. Då vart det funne mellom anna bambuskorallar.

Bambuskorallen høyrer ifylgje forskning.no til gruppa leddkorall, og er vertskap for mellom anna reker, tanglopper og andre smådyr. Bambuskorall vart òg funne ved lokaliteten Lingaholmane.

Fleire, mellom andre ei rekkje grannar i området, klaga på godkjenninga av den nye plasseringa utanfor Strandebarm. Handsaminga av søknaden vart utsett til Miljødirektoratet hadde gjort ferdig klagesaka og til Statsforvaltaren hadde fått erfaring med drifta ved Lingaholmane, skriv Pedersen i ein e-post.

Ifylgje Møgster er området framleis ein aktuell lokalitet for Lingalaks. Søknaden er prioritert på arbeidslista, skriv Pedersen.