– Bruk krafta i Noreg!
Stortingsrepresentant Bjørnar Moxnes i Raudt har føreslege at sjøkabelen som er tenkt å gå mellom Sima i Eidfjord og Skottland, NorthConnect, må stoppast. Saka ligg til handsaming hjå Noregs vassdrags- og energidirektorat (NVE).
NorthConnect er eigd av dei norske kraftselskapa Lyse, Agder energi og E-Co, og det svenske statleg eigde kraftselskapet Vattenfall.
– Noreg har alt den kraftutvekslinga med andre land som er naudsynt for å sikra forsyningstryggleiken, hevdar Moxnes.
Når to andre planlagde kablar er i drift, vil det vera mogleg å eksportera 78 terawattimar årleg. Dette svarar til meir enn halvparten av årleg norsk kraftproduksjon, som dei siste åra har lege på 140 terawattimar. Norsk kraftproduksjon svarar til likevel berre tre promille av kraftforbruket i Europa.
– Noreg kan bidra til at andre land kan fasa ut fossil energibruk. Men heller enn å eksportera kraft som råvare bør Noreg eksportera industriprodukt og teknologi som gjer andre land i stand til å byggja rein energi der dei er. Det vil òg redusera tapet av energi i overføringsleddet, skriv Moxnes.
Den nest største eksportnæringa frå Noreg er kraftforedlande industri, og desse verksemdene er avgjerande for Distrikts-Noreg, meiner han. Denne industrien treng langsiktig tilgang på elektrisk kraft til konkurransedyktig pris.
– Det er eit nasjonalt ansvar å sørgja for at dei norske vasskraftressursane vert nytta til å sikra rimelege og langsiktige kraftkontraktar for den kraftforedlande industrien, skriv Moxnes.
Auka kraftprisar i Noreg kan føra til at produksjonen vert flytta til land med høgare klimautslepp og mindre strenge miljø- og utsleppskrav.
Regjeringa har bede NVE utsetja vurderinga av konsesjonssøknaden for NorthConnect til den årlege kraftmarknadsanalysen for 2019 ligg føre. I 2018 vart det kommunisert føringar om at eventuelle konsesjonar til nye kablar må venta på røynsler frå kablane som er under bygging.
– Desse erfaringane er det ikkje mogleg å henta no. Den logiske konsekvensen må difor vera å avslå søknaden, skriv Moxnes.
Framlegget hans er til handsaming i energi- og miljøkomiteen.