Betring i sikte på Blekeld

Sola varma godt ved det stille vatnet. Dei få som stilte opp då familiedagen starta på Blekeld i Fitjadalen laurdag, såg ut til å trivast. Men om ikkje lenge skal området verta endå litt trivelegare.

I dag er plankar i botnen og rå muskelkraft dei viktigaste hjelpemidla for dei som skal trekkja ein båt opp or vatnet ved Blekeld. Snart skal GBS Entreprenør AS ta i ferd med å byggja opp ein kombinasjon av kai, padleanlegg og baderampe i naturstein. Vona er dessutan å få plass ein vinsj til å dra opp båtar med, fortel leiar Cato Landsvik i ØJF.

Ein viktig del av poenget er å gjera det enklare, særleg for rørslehemma, å koma seg ut i Pioner-båten til laget, som kan ta nær eitt tonn last. Båten kan ein lettvint rulla om bord i ved å senka ein lem framme. Dagens heis på bryggja, som vert rekna som uforsvarleg og ikkje er i bruk, kan dimed fjernast.

To bygg til kjem

Men meir er i vente. Blekeld er mykje i bruk i alle årstider, og skal få betre besøkskapasitet under tak. ØJF har fått kommunalt løyve til å setja opp eit seks meter langt grindverksbygg og ei mindre bu like ved «slippen».

Fyrstnemnde vert det andre i rekkja, for Blekeld har allereie eit populært grindverksbygg som fartøyvernsenteret i si tid reiste. Bua skal nyttast til lagring av mellom anna kultiveringsgarn og -utstyr. Ei bu finst frå før like ved toalettet, men denne er for lita og lite praktisk i bruk, fortel Landsvik.

– Ho står litt på halv åtte, og arbeidsforholda er dårlege for dei som kultiverer, seier han.

Laget planlegg i tillegg å setja opp solcelleanlegg, slik at den elektriske motoren kan ladast på staden. Dimed slepp ein å frakta motoren heim kvar gong han er kraftlaus. Det kan verta aktuelt å kjøpa fleire tilsvarande motorar, for laget har i alt minst fire båtar liggjande ved Blekeld.

Til sommaren?

Leiaren gler seg over det som skal skje. Vona er å få alt ferdig til neste sommar. Han reknar med at grunnarbeidet kan ta ein månad, alt etter kapasiteten til entreprenøren. Såleis trur han ikkje at dugnadsjobben med bygging av grindbygget vil ta til før til våren.

Materialane er allereie på plass og ligg stabla ved toalettet. Dei er kortreiste; kjelda er saga til Per Soldal i Haukeli. Soldal vert truleg ein av ressurspersonane også når bygget skal reisast. Planen er å «invitera» nokre av dei ivrige pensjonistane i Øystese som læremeistrar.

– Dei som er interesserte, må berre melda seg, seier han.

Også natursteinen til den nye kaien kjem frå Haukeli. Løysinga erstattar det som opphavleg var planen; prefabrikkerte betongelement. Med naturleg stein vert anlegget finare, spår Landsvik.

Langsiktig arbeid

ØJF har i over tjue år drive kultiveringsarbeid i Fitjadalsvatnet, tidlegare med Per Olaf Buan som storfiskar. No er Torbjørn Toft primus motor for å betra tilstanden og jamvekta i aurestamma. Han vert like arg kvar gong nokon slepper ein liten «pinne» ut att i vatnet. Dei største, derimot, bør få leva som kannibalar, fortel han. Sjølv har han fått eit drog på 3,9 kilo – og sleppte han ut att.

– Eg går berre etter småfisken. Hadde me ikkje gjort dette, hadde det vorte heilt håplaust, seier han.

Den langsiktige innsatsen har gjeve synlege resultat i form av monaleg høgare gjennomsnittsvekt på fangsten enn då arbeidet tok til. Toft hugsar at han drog opp eit utal magre småfiskar, kvite i kjøtet, på berre 40–60 gram for femti år sidan.

Også laurdag vart det hala i land ein del eksemplar, nærare bestemt kring hundre. ØJF hadde nemleg sett fire garn og lånte ut fiskestenger til dei som ville prøva lukka. Etter å ha trekt det fyrste garnet, storma Filippa Lysen Kolltveit (6) full av frygd på land med to steindøde aurar. Sidan fekk ho vera med på å sløya skapnadene, med Toft som læremeister.

Kollisjonar

Som nemnt var ikkje mange på plass då arrangementet starta. Landsvik ottast at kollisjonar kan ha medverka; laurdag var det torgdag og sundag kom-deg-ut-dag. Han etterlyser ein sams portal for arrangement i Kvam for å unngå slikt.

Etter kvart kom nokre fleire og fekk ei fin stund i septembersola. Dei som deltok, vart serverte grillpølser, skumputer og kaffi. Merete Engelsen og Chris Robert Engeseth tok turen frå Åsane saman med sonen Matheo (2).

– Cato inviterte oss. Me har vore her ein gong før, fortel Engelsen medan Matheo går til åtak på ei grillpølse.

Må ha tyngd bak

Pioner Multi-båten, som Sparebankstiftinga Hardanger har sponsa, vart testa i bruk til trekking av garn. Farkosten i mjukplast, som faktisk er ein katamaran, er svært stabil, toler mykje juling og fungerer bra.

– Tre vaksne karar kan gå frå side til side nesten utan at båten lear seg, seier Landsvik.

Ifylgje han har båten éi vesentleg ulempe som ØJF har teke opp med leverandøren: Utan ein nokolunde tung motor bak vert han for framtung. Ettersom laget har investert i ein stillegåande, elektrisk motor av det slaget som knapt veg noko, har Yamaha Hardanger skaffa tunge lodd som må liggja baki båten. Alternativet er at «sjåføren» er av det nokså overvektige slaget.