Bekmørkt butikkmøte
Meiningane kom klart fram då grendalaget i Ålvik inviterte bygda til møte om framtida til butikken.
– Om de legg ned her, må de rekna med at då reiser me til Øystese for å handla. Då er me passe forbanna, og eg er stygt redd for at de mistar inn i helsike med kundar. Då går me på butikken der ute. Me kjem ikkje til å støtta nokon som kasserer oss.
– Sidan du er litt direkte, kan eg vera det òg?
– Sjølvsagt!
– Alle de som er her, kor lojale er de til den butikken som er her i dag? Gjer de alle innkjøpa der?
Slik var tonen i delar av bygdemøtet på Kafé Kraftstasjonen. Vel 80 personar møtte opp.
Kort sagt: Coop Hordaland skal leggja ned drifta av Coop Marked i Ålvik, og vil heller ha inn ein franchisetakar gjennom Norsk Butikkdrift AS. Det fell ikkje i god smak i industribygda.
– Har trua
Anders Sandvik Bjelkerøy, distriktssjef for nabolagsbutikkane Coop Marked og Coop Prix i Coop Hordaland, og Jostein Helge Fremmerlid, prosjektleiar i Norsk Butikkdrift, stilte opp for å informera og svara på spørsmål. Fremmerlid rakk å seia éi setning før publikum tok ordet. «Kvifor skjer dette?» var det store spørsmålet.
Bjelkerøy sa at når Coop ser på investeringane som er naudsynte for at butikken skal gå i pluss, er Norsk Butikkdrift eit betre alternativ. Det som er dei største investeringane, kjem av nye reglar for kjøle- og fryseanlegg. Med dei avtalane Coop Hordaland har, kan desse investeringane bli dyrare for Coop enn for Norsk Butikkdrift, som sit på andre avtalar, sa Bjelkerøy. Dessutan er franchise ei driftsform Norsk Butikkdrift er godt kjend med, og har gjort god suksess med, sa Bjelkerøy.
– Det verkar litt tullete at det som ikkje er butikk for den eine, skal vera butikk for den andre, kom det frå publikum.
Fremmerlid sa at med dagens omsetning – og som ein kan venta – er det meir lønsamt å ha nokon som driv for eiga rekning. Men engasjementet for butikk i Ålvik er det viktigaste, meiner han. Alt anna som ein eventuelt må læra seg som franchisetakar, finst det eige opplegg for, sa han. Det vil også vera eit driftsapparat som fylgjer opp drifta etterpå.
– Eg hadde ikkje vore her om eg ikkje hadde hatt trua på dette, sa Fremmerlid.
– Det er alltid ein risiko å driva for seg sjølv, men når risikoen vert så openberr at eg er redd folk skal mista aksjekapital og pengar, seier eg heller nei, sa han.
– Frå 100.000
Dei frammøtte synte ikkje mykje glede eller takksemd for svara som kom, og gav seg ikkje. Dei hadde knapt varma opp, og fleire himla openlyst med augo av svara som vart serverte. Coop vart mellom anna skulda for ikkje å ha halde butikken godt nok ved like. Ikkje eingong ei glasdør ved ostedisken hadde vorte bytt ut etter at ho vart knust for fleire år sidan, påpeika ein kar. Også vedlikehaldet på utsida av bygget, som er huseigar sitt ansvar og ikkje Coop sitt, vart kritisert. Kvifor skal alt dette skubbast over på den eller dei som eventuelt tek over drifta? undra publikum.
– Det er ikkje investeringar som nødvendigvis må gjerast i morgon. Det er slikt ein må sjå på. Så vert det eventuelt ei forhandling mellom franchisetakar og Coop Hordaland om korleis det kan løysast. Eg har gode erfaringar med at samvirkelaget er samarbeidsvillige, sa Fremmerlid.
Detaljane om kva dei naudsynte investeringane eventuelt vil kosta den som overtek, ville ikkje Fremmerlid snakka så mykje om. Det vert teke opp med dei som eventuelt er interesserte i å overta. Det han likevel kunne seia, var at kostnaden kan liggja på alt frå 100.000 til over ein million kroner.
Har lokalet til februar
«Kva gjer de for å gjera det attraktivt for ein franchisetakar å ta over?» spurde Camilla Gangdal.
– Når me går i forhandlingar om å selja varelager og eventuelt inventar, vil me vera veldig imøtekomande og gje gode rabattar. Me ynskjer at det framleis skal vera butikk i Ålvik, svara Bjelkerøy.
Sjølv om nokon melder interesse innan søknadsfristen, er det ikkje sikkert at alt vil vera klart til 1. januar, opplyste Fremmerlid. Bjelkerøy forsikra om at Coop ikkje kjem til å stengja døra 1. januar om nokon melder interesse og ting er på gang.
– Kva tid går kontrakten ut?
– Kontrakten går ut i februar i 2025, sa Bjelkerøy.
Også prisnivå og vareutval vart tema. Éin sa at det er potensial for omsetningsvekst om ein berre senkar prisane nokre hakk. Ein franchisetakar har fridom til å justera prisar, men på ein nærbutikk vert prisane aldri som på Kiwi eller Rema 1000, sa Fremmerlid.
Og kor mykje billegare vert det, eigentleg? spurde Fremmerlid tilbake. Om du køyrer til ein butikk med lågare prisar, men med større utval, har du truleg med deg meir enn det som stod på handlelista, meiner han.
Når det gjeld vareutval, vil varene framleis koma frå Coop, men utvalet kan justerast. Det er opp til drivaren å avgjera kva varer som skal stå i hyllene. Norsk Butikkdrift vil hjelpa til med analysar, både lokalt og i området, slik at ein får tilpassa det best mogleg, sa han.
– Få opp stemninga!
Ein tilhøyrar føreslo å halvera butikklokalet.
– Då får me i alle fall dei viktigaste varene, slik at pensjonistar og invalide slepp å ta buss. Og dei slitarane som har bygd opp heile landet, skal dei sitja der i mørket og sveitta? Eller er det kommunen som skal reisa fram og tilbake? Det er ikkje berre éin ting. Eg meiner me ikkje treng den store butikken, sa han.
Det tykte Fremmerlid var ein god idé, medan dei som ynskte større utval, rynka meir på nasen.
I byrjinga av møtet sa Fremmerlid at han håpa det kanskje var nokon i salen som er interesserte i å søkja. Etter ein times tid, då møtet gjekk mot slutten, tok Arild Rykkje ordet.
– Det eg er glad for, er at det sannsynlegvis ikkje er så mange aktuelle franchisetakarar her i dag. For då hadde dei vorte deppa av å sjå på dette. Eg trur det er viktig at me reiser oss og får fram kva som er mogleg å få til. At dette er ein bra plass, at butikken er viktig for oss og at me får opp stemninga aldri så lite. Kanskje mykje òg, sa han.
