Alle gode ting er juletre

Øystein Mo Kleivane og Henriette Steine driv Ospelund gard i Vikøy, og Runar Hauso Froestad held til ved Bjørke gardsbruk på Bjørke ved Fyksesundet.

Desse gardane plantar og sel juletre gjennom sjølvplukk, utsal og til og med eksport.

Mange kundar

I år, som i tidlegare år, strøymer familiar ut for å finna seg eit juletre. Kleivane og Steine meiner at aktiviteten spreier mykje juleglede og skapar minne. Her får folk moglegheita til å plukka sitt eige juletre og fella det med eigne hender, for så å pynta det til si flottaste prakt heime i stova.

– Det er sjølvhogst, så folk kjem hit, finn seg eit fint tre og høgg det ned sjølve. Det er ein fin familieaktivitet, seier Steine.

Ho viser til at mange born vert med foreldre og besteforeldre for å plukka seg ut eit fint tre. Mange familiar tek med seg kakao og mat for å gjera det til ei hyggeleg utflukt før dei vel kva tre som skal stå i stova.

– Folk har med alle moglege typar reiskap for å ta ned treet, seier Kleivane.

Han fortel at kundane har med alt frå motorsag til øks. Han legg til at det er mogleg å låna ei sag direkte frå garden om ein ikkje har eige utstyr.

Ombestemmer seg

I år har garden rundt fem hundre tre til sals. Dyrkarane tilbyr fjelledelgran og nordmannsgran, som er kjende for å halda godt på både nålene og fargen over lengre periodar enn andre typar gran. Trea på garden er planta med omhug, og dei yngste vart planta i 2019.

– Me sel ein god del tre kvart år, seier Kleivane.

I dei to siste vekene før jul kjem flest kundar, opplyser han. Mange vel å reservera eit tre på førehand.

– Det er mogleg å be om markering av eit fint tre på førehand, men ofte endar folk opp med å finna eit anna tre når dei er på veg til det markerte treet, fortel han og smiler.

Garden i Vikøy har fått positive tilbakemeldingar frå kundane. Både kvaliteten og prisane er gode, meiner Kleivane.

– Det er faktisk fleire som vippsar meir enn det me tek betalt, på grunn av dårleg samvit, seier han.

Sende austover

Også Runar Hauso Froestad sel juletre frå garden på Bjørke. Han sel ofte på parkeringsplassen utanfor Tunet i Øystese, men stiller seg opp også i Norheimsund og litt på Voss i tida før jul. Også han tilbyr sjølvhogst. Han seier at mange føretrekkjer å hogga treet sjølve.

Froestad sel ikkje tre berre til kvemmingar. Han har i år sendt over to tusen juletre med vogntog til Austlandet.

Han seier at det er særleg kjekt å vera juletreseljar når han får god kontakt med kundane.

– Meir liv i stova

Elisabeth Djupevåg Handegard, ei av dei som årleg kjøper juletre gjennom sjølvhogst på Ospelund gard kvart år, stadfestar at juletrehogst er ei god oppleving med lange tradisjonar og mykje hygge.

Ho fortel at då ho var lita og hogg juletre med far sin, såg dei alltid etter det perfekte, symmetriske treet på to meter, med jamne og tette greiner.

Handegard meiner at ein får ei spesielt god kjensle når ein høgg juletre med familien. Før var det ofte øks og kjelke som vart nytta, men no vert det ofte motorsaga som gjer jobben. Plasttre har vorte vanleg, men for Handegard er det tradisjon å ha «ekte» juletre. Ho meiner at dei ekte trea gjev meir liv i stova. Ho innrømmer at dei kunstige trea har vorte finare, men slit med å riva seg vekk frå dei ekte og livlege trea ein finn i naturen.

Journalistane er mediefagelevar på Framnes Kristne Vidaregåande Skule. Red.