120 millionar kroner til slamprosjekt
Hardangerfjorden står i sentrum i eit nytt prosjekt der slam frå oppdrettsanlegg skal samlast opp for å vurdera miljøpåverknaden frå anlegga.
Det kjem fram i eit presseskriv frå Framo AS. Oppdrettsselskapa Lingalaks, Eide Fjordbruk, Tombre Fiskeanlegg, Erko Seafood og Bremnes Seashore, som alle driv oppdrett innanfor Rosendal i Hardangerfjorden, skal vera med på prosjektet.
Frå slam til nytte
Framo vil bruka ein såkalla Liftup-teknologi for å samla opp og tilarbeida slammet, som består av fôrrestar og avføring. Ragn-Sells planlegg å omdanna slammet til fosfor, som igjen kan brukast som fôringrediens og gjødsel i landbruket. Forskingsinstitusjonane Norwegian Research Centre AS (NORCE) og Havforskningsinstituttet skal leia arbeidet med å måla kva effektar oppsamlinga gjev. Også internasjonale aktørar er involverte.
Prosjektet har fått namnet AquaPhoenix, og skal gå føre seg over dei neste fire åra. 120 millionar kroner er tildelte frå EUs Horizon Europe-program.
Ifylgje presseskrivet kom det inn 30 søknadar, og berre tre av dei fekk tildelt pengar. Hans Kleivdal, assisterande konserndirektør og leiar av forretningsutvikling i NORCE klima og miljø, opplyser i skrivet at det har vore betydeleg engasjement og innsats frå alle partane som bidrog til søknadsarbeidet – både lokalt og internasjonalt.
Nokre detaljar står framleis att før prosjektet kan byrja. Forventa start er i løpet av hausten.
Mykje større
Lingalaks byrja smått å testa teknologien allereie i 2019. I 2022 installerte verksemda det same systemet under fire merdar på lokaliteten i Djupevik i Ytre Ålvik.
– Me investerer fordi avfallet er ein stor, unytta ressurs. Me har samla opp avfall før i mindre omfang, men med Liftup-teknologien har me no moglegheit for å gjera det i stor skala, sa dåverande dagleg leiar Kristian Botnen den gongen.
– Kva erfaringar har de gjort dykk?
– Me har sett at det går an å få tak i slammet og samla det opp, og på den måten redusera påverknaden på botnen. Dette har vist att i undersøkingar av botnforholda, seier noverande dagleg leiar i Lingalaks, Nina Møgster.
Det nye prosjektet er mykje større. No vil ein kunna sjå på påverknaden totalt i vassmassane. Vona er å kunna produsera meir, men med mindre avtrykk, seier Møgster.
