– Vonleg tilfører me noko meir

På kvelden laurdag 10. september vert verket Kveld framført i Hardanger Skyspace. Morgonen etter er det klart for verket Morgon.

Dei to verka er spesialskrivne komposisjonar av Kristin Bolstad for tre vokalistar og lysverket til James Turrell. Bolstad, Eira Huse og Linnéa Sundfær Casserley syng. «Verka tek utgangspunkt i stilla og det meditative ved Skyspace og det å sitja under den innramma himmelen gjennom skumring og demring medan ein er omgitte av ulikt farga lys som langsamt endrar persepsjonen av himmelen» heiter det i omtalen frå Kabuso.

Morgon og Kveld legg vekt på det kontemplative. James Turrell er kvekar og er oppteken av å sitja i ro og berre gjera éin ting, til dømes sjå på himmelen.

– Eg har freista ta utgangspunkt i det same, å stimulera til ro, noko som berre er. Det går sakte, men sikkert framover, på same måte som lyset og opplevinga, seier Bolstad.

Stadspesifikke verk

Komposisjonen for Hardanger Skyspace er stadspesifikk. Det ein får oppleva i Hardanger, får ein ikkje oppleva nokon annan stad, seier komponisten.

Bolstad har òg skrive ein komposisjon for Turrell sin installasjon i Ekebergparken i Oslo. Der har utøvarane framført Sound/In Light for Ganzfeld: Double Vision 34 gonger. Det er òg eit stykke som er skrive for staden og ikkje vert framført nokon annan stad.

Det som er spesielt med Hardanger Skyspace, er plasseringa, seier Bolstad.

Turrell er oppteken av stilla. Rommet i seg sjølv inviterer til stille. Ein ser ikkje det som er rundt seg, berre himmelen. Samstundes er det ikkje stille når ein er der. Miljøet rundt er til stades i rommet. Ein høyrer sjøen, bølgjene som slår, folk som pratar, trafikken, kyrkjeklokkene og folk som skal til og frå bading.

– Lydane rundt er svært til stades, og det synest eg er interessant. Verda er tett på, ein høyrer lyden av henne svært godt. Men me ser henne ikkje. Rommet gjer at det ikkje er det ein konsentrerer seg om. Det er å sjå opp mot himmelen som er fokuset, sjølv om ein høyrer at det er noko anna der òg. Det seier alt om kor ein er. Lyden av Øystese er der inne, seier Bolstad.

– Korleis vil du skildra songen de skal syngja?

– Det er både vanlege, harmoniske strukturar og akkordaktige tema, meir «syngete» ting. Så er det lydar og pust, og songen tek opp i seg lydane som er rundt, miljølydane.

Sjangeren Turrell

Turrell lagar Skyspace-installasjonar rundt i heile verda. Han har som mål å laga 100, og er komen opp i nær 90.

– Han har skapt sin eigen sjanger?

– I høgste grad. Det som er i Øystese er det nordlegaste han har laga. Det er ei storhending, berre det, seier Bolstad.

– Det kan ikkje vera så mykje pengar i det, når det berre er 18 som kan høyra på samstundes?

– Nei, det kan du seia, men eg gjer ikkje dette for pengane sin del, seier komponisten.

Bolstad har fått stønad frå det offentlege og frå Kabuso.

– Har du vore i Hardanger før?

– Ja, men eg har ikkje gjort noko musikalsk i Hardanger før. Eg har vore der mykje, eg er jo frå Voss, så det er ikkje så langt vekke. Eg driv stadig og leitar etter spanande rom som eg kan jobba i. Er synest det er svært interessant med rom som har god akustikk, ei spesiell historie eller noko visuelt interessant – noko som er meir spesielt enn å sitja i ein konsertsal og høyra nokon framføra noko. Musikken kan vera eit soundtrack til det visuelle.

Bremnes, Bjella, Bjørnstad

Ei grøde av jazzmusikk, visesong, litteratur, bilete, lyd og video veks fram i Kabuso denne hausten.

Torsdag 1. september vert det litteraturkveld, der forfattar Vigdis Hjorth vert «bokbada» av kulturredaktør Jens Kihl i Bergens Tidende. Ensemblet Tilbudogetterspørsel framfører konsertframsyninga Bertolt Brecht – en kynisk menneskevenn.

6. november kjem 70-årsjubilant Ketil Bjørnstad til Øystese. Han opna ein konsertturné 4. mai på Rockefeller i Oslo. Han sjølv, åleine ved eit flygel, er hovudingrediensen.

26. november kjem far og dotter, Edvard og Ine Hoem, pluss band. Edvard har gledd lesarar i heile Noreg gjennom fleire generasjonar, mellom anna med romanane om slekta som utvandra til Amerika. Ine har gjort stor suksess med visepop. Faren vil lesa frå mellom anna den ferske romanen Felemakaren, og Ine skal syngja nokre av sine mest kjende songar.

Andre som skal opptre i Kabuso i haust, er jazzbandet Baker Hansen, jazzgitaristen Karl Bjorå med band, Stein Torleif Bjella, den gitarbaserte instrumentalisten Stig Ulv, Kari Bremnes med Bengt Egil Hanssen på tangentar, og Halvor Folgerø. Fleire av konsertane er utselde for lengst.