Synte fram fruktene av årevis med hardt arbeid
Dei som er interesserte i gamle køyretøy, kan finna mykje å gle seg over i den såkalla «Pilaverkstaden» i Jondal. Det gjorde i alle fall besøket førre helg.
Kåre Jørgen Underhaug har kjøpt og restaurert gamle bilar i ei årrekkje, og mange av doningane vert stilte ut i den nedlagde møbelverkstaden i Jondal sentrum. Førre helg var Fiat-klubben Norsk Fiat Register (NFR) på besøk. Klubben hadde årstreff i Norheimsund, og ein av programpostane på samlinga var eit besøk på motormuseet.
Vart raskt køyrbar
Gudmund Kongevoll i NFR var ein av primus motorane bak arrangementet. Han tykkjer Underhaug gjer ein fantastisk jobb, og tenkte straks på jondølingen då han ville selja ein Fiat 1100 1962-modell han kom over på Radøy for ein del år sidan. Bilen vart nemleg seld ny i Odda.
«Denne må tilbake til Hardanger», tenkte Konglevoll, og nyleg vart han seld til Underhaug. Avtalen er ifølgje Konglevoll at Underhaug skal få bilen i stand, og at han sjølv skal kunna låna han når han er i Hardanger.
– Bilen treng litt lakkering og sveising, men er for så vidt i køyrbar stand no. Han har stått i ro sidan 1983. Tre til fire dagar etter at eg fekk han, var bilen køyrbar att, fortel Underhaug.
Ei rik samling
Ein av klubbmedlemene som var på besøk, var Torgrim Ljones. Ljones er busett i Bergen, men fødd strandberming. I garasjen hans står ein 1938-modell Fiat Topolino, men bilen var ikkje med på treff.
– Han er diverre ikkje køyrbar. Eg har eit stort restaureringsarbeid føre meg, seier 85-åringen.
Det Underhaug har fått til i Jondal, tykkjer han er imponerande. Nett kva bil som var favoritten i det om lag 600 kvadratmeter store lokalet, er han usikker på. Om lag 35 køyretøy er utstilte, og samlinga inneheld bilar, motorsyklar, mopedar, ein ambulanse, ein traktor og ein lastebil.
Både ein Buick frå 1917 og ein Volvo PV 444 vekte interesse hjå den utflytta kvemmingen. Fyrstnemnde er ifølgje Underhaug eit restaureringsprosjekt som vart starta av andre. Han kjøpte eigentleg bilen for å ha han som delebil, opplyser Underhaug.
– I god stand
Store delar av samlinga er kjøpt inn og pussa opp av Underhaug og faren, John Arvid Underhaug. Det eldste køyretøyet er frå 1917, medan det nyaste er frå 1991. Samlinga inneheld også nokre relativt originale køyretøy.
– Dette er bilar som er så godt som urørte. Dei er korkje restaurerte eller lakkerte, men er likevel i god stand. Den mest autentiske bilen er truleg ein Peugeot frå 1976. Den står til og med på dei originale dekka, fortel Underhaug.
Ein annan bil som får gjestene til å stoppa opp, er ein gammal Morris 1952-modell som i mange år fungerte som ambulanse for Jonatunet.
– Det er ein veldig spesiell bil som vekkjer interessa til mange. Den kom til Jondal i 1953, fortel han.
Ope etter avtale
Dei første gjestene vitja museet allereie i fjor sommar, medan Underhaug heldt på med å pussa opp den nedlagde fabrikken. Planen var å ha ei offisiell opning i år, men det har ikkje vorte noko av.
– Det er mykje styr med ei slik opning. Det er enklare berre å opna, og så er ein ferdig med det, seier han.
Les også:
Opningstider finst ikkje. Dei som er interesserte, må kontakta far eller son og få ein avtale. Museet tek heller ikkje inngangspengar. I staden ber Underhaug gjestene om ein donasjon dersom dei likar det dei har opplevd. Folk er generelt flinke til å gje, fortel han, og vedgår at utgiftene likevel truleg er større enn inntektene.
Gjestene vert oppmoda om å skriva seg inn i ei gjestebok. Til no i år har boka samla om lag 150 signaturar. Mange av gjestene er i området for å vitja slekt og vener. Det hender òg det kjem folk som ikkje har tilknyting til Hardanger, fortel motorentusiasten.
– Me har ikkje brukt energi på å marknadsføra museet anna enn på Facebook. Me burde kanskje ha gjort det, men eg er eigentleg nøgd så lenge det kjem litt folk rennande, seier Underhaug.
