– For ein dag! For ein stad!

Sola skein frå klar himmel. Nysnøen glitra på bakkar og tre. Marknaden på Kinckgarden kunne knapt ha fått ei betre ramme, sjølv om nokre av dei mange yngre gjestene truleg gjerne skulle ha spedd på med endå litt meir snø.

I alle fall formeleg rann gjestene inn på garden. Dimed vart det tettpakka, sjølv om arrangementet var spreitt på ikkje færre enn tre ulike bygningar. Utstillarane fylte kvar krok i tre høgder i løa, Skipperhuset hyste kafé og drøs, og i det gamle skulehuset frå Linga regjerte ungdomar med litt hippare teneste- og varetilbod.

For andre år på rad stod Lions-klubben i Strandebarm, som bokstaveleg tala var godt synleg, bak det heile. Medlemene var utstyrte med gule Lions-refleksvestar og sytte for at det heile gjekk som smurt.

Rykande ferskt

Frank Lunde, som er busett på ein annan sentral gard i bygda, nemleg prestegarden, var ein av medhjelparane. Han fortel at heile 23 utstillarar deltok. Dei selde alt frå bakverk og strikkeprodukt til måleri og bilete.

Fersk mat var å få kjøpt også i løa. TIl dømes stilte Peder Nernæs opp med smakebitar frå Nernes Kjøt, og Marianne og Torleiv Håbrekke serverte rykande ferske mjølkekaker rett frå takka. Sjølv på den vesle plassen på løebrua hadde to utstillarar installert seg. Litt kummerleg var det; kunstnar Marie Haukås fekk ikkje plass til ein brøkdel av det ho har å by på. Humøret var det likevel ingenting å seia på i «toppetasjen».

Noko for kvar ein smak var med andre ord å få kjøpt – alt forløysande fritt for spor av Black Friday og Black Week. Ting kosta for det meste det dei kosta – og folk bladde tilsynelatande villig opp likevel.

Most er eit must

Det stadfestar Hans Arne Børsheim bak eit bord med flasker med eplemost inst i løekjellaren.

– Me har selt godt, seier han.

Han og kona, Anne Christin, har produsert epledrykk i sju sesongar. Dei rår over om lag 150 tre og sender all frukt i pressa til Jane og Geir Henning Spilde på Spildegarden i Øystese.

– Me må nytta ressursane, slår mostmakaren fast.

I år har paret endåtil fått høve til å setja logoen til pressaren på etikettane og korken. Produkta falbyr dei gjennom vener og kjende og på marknader både her og der, ikkje minst i desse dagar. Førre helg var dei på matfestivalen til Berge Gard og Gartneri i Tørvikbygd.

Ungdomleg alibi

Medan ullvottar og trearbeid rådde grunnen i løa, var tilboda som appellerer litt meir til dei yngste, samla i det gamle skulehuset frå Linga. Her heldt administrasjonen for rebusløpet hus, og det var mogeleg å få åsynet fjelga med måling.

Dessutan tilbaud dei svært produktive jentene Marie Duang Løken og Helmine Straumstein armband, smykke, nøkkelringar og ymse anna småarbeid i ei lang rekkje utgåver. Mykje finn dei på sjølve, men dei produserer i tillegg på bestilling.

– Som oftast lagar me dei når me er på overnatting. Fyrste gongen me kom på at me skulle selja, laga me 50, fortel Marie.

– Tek det lang tid å laga eit armband?

– Det kjem an på kva perler du skal bruka, og på om dei ryk. Det skjer av og til når me skal knyta dei.

Nissar i fleng

Så var det dette med julenissane, då. Frank Lunde var gåveassistent for den eine av dei – han med nissedrakt og -maske. Audun Tangerås lokka fram både gråt og glede då han i roleg tempo spankulerte rundt i tunet og husa, kommenterte høglydt det han såg og fann ei rekkje snille born.

Ein annan «nisse» – styreleiar og president Olav Tombre i Lions Club Strandebarm – dukka opp i Skipperhuset. Hans raustleik var prega av noko større presisjon, for her heldt det ikkje berre å vera snill. Tombre retta ei stor takk til vert på Kinck-garden og kulturberar Johan Storm Munch. Han fyller 90 år 1. desember.

– Det kan me ikkje sjå på han, sa Tombre til applaus i marknadskafeen.

Om gåva – Lionsfakkelen – var lita i omfang, var symbolverdien dess større. Fakkelen kan delast ut til lionsmedlemer som har vist handlekraft og gjort ein ekstraordinær innsats som overgår dei vanlege forventingane til rolla.

Munch har vore med i Lions på Lillehammer i over femti år, fortel han. Ifylgje Tombre deltek han i både møte og dugnadsarbeid med liv, lyst, kunnskap og interesse. Ikkje minst stiller han Kinckgarden til disposisjon for laget.

– Du er ein tusenkunstnar. Du styrer med det meste både her på tunet og i bygda. Eg står her ikkje berre på vegner av Lions, men på vegner av heile bygda. Me takkar deg for alt ditt engasjement i kultur og praktisk arbeid. Du har bidrege til at me er stolte av bygda. Du har i sanning reist eit merke som står, sa Tombre.

– Tusen takk, det var veldig hyggjeleg. Det er òg hyggjeleg at de brukar staden her og får med dykk litt av kulturen frå gamle dagar. Det er så mykje god kultur i Strandebarm som må fram, sa Munch.

Aktivt lokallag

Munch seier til HF at han vonar Strandebarm vil få på plass eit Fosse-senter til ære for Jon Fosse på den gamle skuletomta. Her finst det aller viktigaste, meiner han: god plass som gjev fleksibilitet. Med ein nobelprisvinnar som enno berre er 64 år gamal, ligg alt til rette for eit dynamisk senter som kan utvikla seg i takt med ny produksjon, meiner han.

Fakkelmottakaren gler seg elles over at klubben i Strandebarm fungerer godt, sjølv om medlemstalet på landsbasis er om lag halvert sidan han fyrst vart med i rørsla.

Ifylgje Torleiv Ljones er klubben sør i Kvam no faktisk den største i Kvam. Med 31 medlemer – medrekna fleire nye tilflyttarar – er han såpass stor at ein inntil vidare har sett ned foten for fleire. Ein nøkkel til å få folk med er å skapa eit miljø som byr på trivnad og er ein møtestad, meiner Ljones.

Klubben er i startgropa med eit nytt naustvøleprosjekt, denne gongen i Fossvågen. Klubben har all kompetanse som skal til for å gjennomføra slike prosjekt utan innleigd hjelp, slår han fast.

– Ei naustrekkje utan det eine naustet er som ein tanngard utan ei tann. Og dette er ein betre måte å skaffa pengar på enn å tigga på bygda, seier Ljones.

Sjå fleire bilete frå julemarknaden her: