Ein bit av Hardanger i Oslo

Museet opna i juni. Verket er skulpturen Ynglingen, som Vik fullførte i 1913. Kunstnaren levde frå 1867 til 1927.

Nasjonalmuseet samlar, tek vare på, stiller ut og formidlar landets mest omfattande samlingar av kunst, arkitektur og design. Samlinga inneheld nærare 400.000 objekt, opplyser museet på heimesida.

Stemningar og kjensler

Vibeke Waallann Hansen er kurator for samling og utstilling ved museet. Ho opplyser at museet har 14 verk av Vik på lager.

Ynglingen er stilt ut i rom 61, som har fått tittelen Stemninger og følelser. Rommet handlar om stemningslandskap, symbolisme og menneskelege kjensler og stemningar, opplyser Hansen i eit straumbrev til HF.

Å setja ord på og finna former som reflekterer idéverda og kjenslelivet til mennesket, vert viktig i både biletkunst og litteratur kring førre århundreskiftet. Det er særleg det mystiske, mørke og melankolske som vert trekt fram. Syklusen i naturen, fødsel og død, gudstru, krafta i kjærleiken, sorg, einsemd og galskap er tema som dominerer. Omgrepet symbolisme sirklar inn denne tendensen i europeisk kulturliv, fortel kuratoren.

Kjensla av noko djupare

Det som er vanskeleg å gripa, får form på denne tida. Ein eksperimenterer med ord, symbol og fargar som appellerer til førestillingsevna hjå den som ser. Bileta skal helst vekkja kjensler eller sanseopplevingar. Stilistisk er idealet for mange ein dekorativ heilskapsverknad, opplyser Hansen.

– Menneskets band til naturen vert viktig i nordisk kunst. Det vert lagt vekt på å framkalla ei stemning i landskapsmotiva. Dei er gjerne mennesketomme, men med spor av eit nærvær som vekkjer kjensla av noko djupare enn berre det auga kan observera. Den lyse nordiske sommarnatta og snødekte landskap vert populære motiv, skriv Hansen.

Hansen har ikkje fått direkte tilbakemeldingar frå publikum om Ynglingen, men ho synest sjølv at verket høver svært godt inn i den samanhengen det står i no.

– Framstår i fin kontekst

Ynglingen er plassert i eit svært sentralt rom med verk av nokre av dei mest kjende norske kunstnarane, til dømes Gustav Vigeland, Halfdan Egedius, Harald Sohlberg, Nikolai Astrup og Oda Krohg, opplyser Hansen.

– Vik var ein av dei fremste norske utøvarane i fyrste halvdel av 1900-talet, men vart forbigått ved fleire høve. Opplever de at han no får den merksemda han fortener?

– Det er eit vanskeleg spørsmål å svara kort på, men eg tenkjer at han no framstår i ein fin og svært riktig kontekst.

Nasjonalmuseet harsom sagt 14 verk av Ingebrigt Vik på lager, og berre eitt utstilt. Kuratoren opplyser at det i eit museum alltid vil vera ein større del av samlinga som ikkje vert vist fram.

– Det ville vera fysisk umogleg å visa alt me har i samlinga. Det vert alltid eit utval, skriv kuratoren.

Ho veit ikkje om det er planlagt å visa fleire verk av Vik med det fyrste. I ei slik kompleks vurdering må museet ta mange omsyn, påpeikar Hansen.