Steinsdalen i framtida

Torstein Steine (daling)

Steinsdalen er eitt av få område i Hardanger med både god og flat jord. Det har vore drive jordbruk her i fleire tusen år, men sjølvsagt med litt varierande opplegg og intensitet. Akkurat no er det store vegprosjekt som vil kunna påverka dette fine jordbruksområdet negativt.

Ved første augnekast er det tunnel for å koma forbi Tokagjelet og tunnel for å koma forbi Norheimsund sentrum. Begge desse prosjekta er naudsynte, det eine for å berga folk frå ras og det andre for å berga sentrum. Men dei vil òg verta ein del av den nye hovudvegen aust–vest som ifølgje styresmaktene helst skal gå her. Det betyr at det vert ein monaleg auke i trafikken med dei følgjene det har. Vegen gjennom Steinsdalen kan ikkje ha så mange på- og avkøyrsler som i dag. Det vil altså måtta verta ein lokalveg på begge sider av hovudvegen med kryssingar som vil måtta krevja meir plass enn kryssingane i dag. Vidare kan det òg verta aktuelt med utviding av sjølve vegen, men det vil neppe skje i første omgang.

Det burde vera meiningslaust å øydeleggja eit slikt område med så mykje god jord berre for å laga ein hovudveg. Mange vil seia at god veg er viktigare enn litt jord. Sanninga er at det er tvert imot. Ein veg kan liggja på ulik grunn, fjell og stein er faktisk det beste, men mat kan berre produserast på dyrka jord. At vegen gjennom Steinsdalen ligg der den er, er eit resultat av gardsdrift og i si tid mykje transport med hest. Så har vegen berre vorte tilpassa meir og meir tyngre trafikk. Det betyr ikkje at det er rett å halda fram med det. No er det på tide å tenkja annleis før det er for seint. Med målet om at dette skal verta eit hovudsamband aust–vest, og dersom vegen skal gå gjennom Steinsdalen, må det vera mogleg å flytta vegen slik at den til dømes ligg nedst i lia på sørsida av Steinsdalen, og at tunnelen forbi Tokagjelet får eit anna innslag som ikkje øydelegg mykje god jord og mange gamle gardstun.

I det siste har det vorte understreka av styresmaktene at dyrka jord er svært viktig å ta vare på. I fjor kom det ein rapport frå Riksrevisjonen med sterk kritikk av regjeringa for at så mykje dyrka jord vert bygd ned der det faktisk finst alternativ. Det er difor svært skuffande å sjå at dette likevel held fram som om ingenting har skjedd. For framtida er dyrka jord i område der mat kan produserast sjølv om klimaet vert litt varmare, svært verdifull og MÅ takast vare på. I Steinsdalen er det rom for både veg og jordbruk dersom planlegginga og investeringane vert gjorde med tanke på framtida og ikkje berre ut frå kostnaden nett no.