Heim på skjener

I år har eg hatt 32 togturar mellom Voss og Oslo. Det inkluderer sjølvsagt nokre turar med buss for tog, ein med taxi for lokaltog for buss for tog, ein med pizza for tog, og ein som enda med ufrivillig retur austover. Difor har eg mellom anna fått oppleva ei lang desembernatt på Oslo S. Heimlengten var stor, så eg hadde Jon Fosse sine lydbøker på øyra. For eit surrealistisk minne. Naustet, meg og mange høflege heimlause på benkar og golv rundt eit gigantisk, blenkande juletre. Ein storskjerm snurra julefilmsnutten med ein dansande Huge Grant på repeat heile natta. Framleis ser eg den vrikkande dressbuksa for meg når eg tenkjer på Jon Fosse og kameratane sine bandøvingar.

Nokre studiepoeng i togreising har eg fått, og heldigvis har eg fleire igjen før studiet er over. Erfaringa gjer reisene stadig betre planlagde. Sekken inneheld ull, tjukkelabbar, mat og rikeleg med oppgåver å fullføra undervegs. Strikketøy, bøker, studiar, jobb. Bergensbanen er den strekninga Vy krev minst ein time forseinking på før dei gir refusjon, for å seia det slik.

Ai, så dårleg reklame for Vy, tenkjer du kanskje. Men les vidare. I rundt sju av ti tilfelle kjem ein fram i om lag rett tid. Det er ikkje dårleg når snø, stein og jord rasar om kapp, og ekstremvêr, lynnedslag og flaumar herjar vegstrekninga. Ofte takkar passasjerane høglydt for at dei ikkje er ute i bil på dette føret. Klassikaren signalfeil vert etter kvart som eit gammalt gaukur du humrar av. Tenk som i eit hus frå 1930. Her er litt å ta tak i, men for eit potensial. For det er noko tidlaust over det. Å sjå granskog etter granskog, for tida dekt av eit kledeleg dryss med kvitt, passera utanfor vindauga. Trea står som i ei frosen verd. Urørlege, vakande, trygge. Det er som å vera i ein film, gjerne frå 30-talet den òg. Eg kjøper varm drikke og opnar skriveboka. Om dette var filmen om livet mitt, hadde eg vore på ei avgjerande reise no. Hagane langs sporet veit at dei har publikum. Julelysa funklar heile vinteren, og roser, grønsakhagar og lysthus struttar om sommaren. Fjellvatna speglar trege solnedgangar over Hardangervidda, og det freistar alltid å hoppa av på Finse. Medan naturen passerer, rekk ein å gle seg til det ein skal. Sidan eg har spalteplass i desember, må eg samstundes vera ærleg: Eg ynskjer meg dobbeltspor på Bergensbanen. For det fyrste er det ei openberr løysing for å få ned fly- og biltrafikk. For det andre unner eg alle å oppleva togreise-gleda. Tog må prioriterast som det miljøvennlege, behagelege, barnevennlege og akkurat passe sosiale/usosiale alternativet det er. Ein skal ikkje vera prinsippfast for å velja tog. Ingen andre reisealternativ har større fridom. Kafé, toalett, mogelegheit til å kvila eller ha ein effektiv arbeidsdag. Det er kanskje strevsamt å få heimen på skjener til jul, men å koma heim på skjener er ofte berre lekkert. Faktisk. Eit dobbelspor kjem til å koma, tenkjer eg, og sender eit ynske opp mot stjernene over Finse stasjon. God jul!