Velkjend vert på vyrdeleg hotell

Fyrste gong Aga kjende på kjensla av å gle andre med mat, var på Highland Hotel på Geilo. Aga, som er utdanna servitør og vinkelner, hadde i oppgåve å koka då ein ny vinkjellar skulle opnast. Både vinjournalistar og agentar sat i rommet. På menyen stod fjellaure. Han serverte fisken med soyasmør og pastinakk. Tilbakemeldingane var at det var noko av det beste dei hadde smakt.

– Då visste eg at eg kunne laga mat, seier Aga.

Opplevinga og gleda sette spor i 61-åringen frå Ålvik. Sidan har han gledd mange med gode smakar og hyggjeleg vertskap. Og det er dette, saman med å finna på nye ting og nye menyar, som held 61-åringen gåande i yrket.

Naturleg å vende nasen heim

HF møter Aga over ein kopp kaffi i ei av stovene på Utne Hotel. Det er eit staseleg rom. Stova ber på 300 år med historie. Møblementet er av det eldre slaget. Fulle av utskjeringar og omsut. Vindauga er ramma inn av lette blondegardiner, og borda er dekte med kvit duk, julepynt og julekaker.

Aga vart skriven inn i historia til hotellet i byrjinga av april i år. Då forlét han Nordland og øya Vega – der han har drive Vega Havhotell på Viksås i nærare tjue år – for å verta driftsansvarleg på Utne Hotel.

– Det var naturleg for meg å gjera det. Eg hadde bestemt meg for at eg skulle ta det litt med ro, fortel han.

Likevel krevst ein del jobb for å driva eit hotell. Med erfaring frå både servering, matlaging og drift kan han i utgangspunktet gjera «alt». Det har både fordeler og bakdelar, påpeikar kvemmingen.

– Bakdelen er at du må gå inn der det manglar folk, same kvar det er, og jobba som eit helvete heile tida. Men eg synest det er heilt i orden. Eg synest det er greitt. Når du er aleine, så har du liksom jobben. Livsstilen er jobben, seier han.

To ålvikarar på hotellet

Årets sesong har vore litt utanom det vanlege på det historiske hotellet. Gjennom heile året har hotellet markert og feira 300-årsjubileet. Det har vore mykje armar og bein, men bra trykk og mange gjester, fortel Aga.

Clouet har vore å få tak i tilsette. Det er eit «hendelse», seier han. Det endar med at dei som er til stades, lyt gjera alt.

Jubileet til hotellet har ført med seg mange arrangement og mykje moro, og det skal bli godt å verta ferdig med det, synest han. Over nyttår ventar fleire spanande hendingar. Verten har mellom anna planar om å arrangera både kjærleikshelg og siderhelg.

No og gjennom vinteren er dei fire tilsette. Halvparten er frå Ålvik. Aga har nemleg fått med seg nevøen sin på laget – Jon Eirik Augestad.

Midt i intervjuet ringjer telefonen til Aga. På veg opp frå stolen heng han seg fast i duken. Kaffikoppen koltar. «Helsike», seier han, før han går inn på kjøkenet. Men duken er like kvit. Det viser seg at kvemmingen ikkje drikk kaffi, men kokt vatn.

– Kokk utan kaffi?

– Ja, det er mange som reagerer på det. Eg drikk det spesielt om morgonen. Bra for kokkemagen. Det var eit godt råd eg fekk i Thailand, fortel han.

Tilbake til nevøen. Augestad gjer – som alle dei tilsette – litt av alt. Det kan vera alt frå oppvask til moking av snø.

– Ein skikkeleg dreng, seier Aga.

Ei vandrande sjel

– Korleis merkar du at du no har med ein 300-åring å gjera?

– Eg merkar jo at det er liv i huset og at det knakar og brakar. Men det er eit veldig fint bygg, og det er godt halde ved like, seier Aga.

– Har du landa?

– Ja, eg kjenner det no. Men det er klart – du er jo ei vandrande sjel, på ein måte.

Sjølv om Aga har bikka 60 år, så kjenner han seg i god form. Det er ikkje noko som tilseier at han treng å gje seg med det han driv på med.

– Eg likar å utfordra meg sjølv, å koma med idear og å fylgja opp den kunnskapen og erfaringa eg har fått gjennom eit langt hotell- og restaurantliv, seier han.

Hotelldrivaren trur samfunnet i dag tek meir vare på dei eldre i arbeidslivet – dei som har fagkunnskap til å læra dei yngre om kva som gjeld. Spesielt viktig er det å læra vidare at ein må delegera oppgåver, og ikkje minst folkeskikk, seier han. Og korleis ein skal oppføra seg mot medarbeidarar.

– Du må lata vel

Alle har sin eigen leiarstil og sin måte å jobba på. Aga er streng i situasjonar der han lyt vera det, men han går ikkje rundt og leitar etter negative ting, fortel han.

– Som leiar er eg slik at du får ei oppgåve av meg, og den skal du løysa akkurat slik og når du vil, så lenge du løyser det innan fristen eg har sett.

Han står ikkje over medarbeidarane som ein flaskehals og skal godkjenna alt som vert gjort. Ein treng arbeidsro for å gjera det som ein er tilsett for, seier han. Når produktet er ferdig, vil han sjølvsagt sjå over det, men det er viktig for han å sleppa folk litt fri.

– Ein kan ikkje tasta på tastaturet til medarbeidaren om det går for seint. Slike sjefar kallar eg flaskehalsar. Det er ein uting. Mange sjefar i dag meiner dei skal skriva den siste setninga sjølv, for då «veit» eller trur dei det vert så jævlig bra. I staden så er dei hindringar i utviklinga til medarbeidarane som ikkje vert bra til slutt, seier han.

I oppveksten lærte mor og far han at det galdt å ha folkeskikk og vera snill. Då skulle han koma langt. Så er det viktig å lata vel, synest han. Han meiner at samfunnet i dag har byrja fylla seg opp med arrogante skitsekkar – at me har byrja å bli eit iskaldt folk.

– Om nokon til dømes kjøper seg ein ny bil, og er glad for kjøpet – då må du lata vel, seia at bilen er flott og spørja å visa interesse. Ikkje koma med negative kommentarar. Du må gle deg i lag med personen, seier Aga.

– Ein kan ikkje ta seg sjølv så jækla høgtideleg.

Jul rundt bordet

No ventar ein månads ferie for Aga. I februar opnar hotellet att. I mellomtida vil tankane truleg kverna ein del om nye prosjekt. Han har nemleg planar om kanskje å opna eit bakeri med utsal i kjellaren. Det er framleis på teiknebrettet og mykje som lyt koma på plass, men han har trua.

– Lokalet er altfor fint til å verta brukt som lager, slik som i dag, seier han.

Jula feirar han i heimbygda Ålvik med mor og syster med familie. Høgtida er for han røykt pinnekjøt. Får han i tillegg potetkaker med rullepølse til julefrukosten, og røykt, ferskt lammelår, er jula komplett.

– Då kan resten «ve so da e».

Samling rundt bordet er viktig for hotelleiaren. Då Aga vaks opp, sat familien samla kvar dag for å eta middag. Det var veldig viktig den gongen, og han trur det er uhyre viktig også i dag.

– Eg trur mange av skilsmissene kjem av at me ikkje lenger har tid til å setja oss ned for å eta saman å fortelja om kva dagen vil bringa eller korleis dagen har vore. Snakka om korleis ungane har hatt det, og ektefellen, seier han.

– Eg trur på at me må meir tilbake til det å snakka saman og å sjå kvarandre i auga.

– Ta vekk telefonen?

– Ja. No er eg så pass gamal at eg kan seia det. Men det er jo livet. Telefonen har blitt det. Du skal vera tilgjengeleg heile forbanna tida.