Miksar misjonar og musikk

Våren er ei travel tid. Norheimsund og Øystese Ungdomskor kan mellom anna sjå tilbake på ein vellukka turne med konsertar i Østfold. Vidar Sangolt, dirigent og musikalsk ansvarleg, fortel at turneen har vorte ein fin påsketradisjon, og at det er godt å koma i gang att etter åra med pandemi. Digitale korøvingar fungerer på eit vis, men vert ikkje heilt det same.

I år vart ungdomskoret, som eitt av 22 kor, trekt ut til å få undervisning og vitjing av Noregs kanskje dyktigaste gospeldirigent, Leif Ingvald Skaug. Han kom til øving i Øystese bedehus, og under turneen innebar det ein konsert i samarbeid med andre kor som også vart strøymd digitalt til publikum.

– Eit kjekt og inspirerande opplegg, fortel Sangolt.

Fleire hattar

I Kvam kulturskule får Sangolt prøvd seg som organisator for arrangement og konsertar. Det har til dømes vore «kakaokonsertar» i Strandebarm og i Kabuso i Øystese, og som del av Den Kulturelle Skulesekken (DKS) har born og unge hatt opplegg med trommesirkel og musikkpedagog. Då kulturskulen opna dei nye lokala sine i mai, tok mange turen innom. Sangolt byrja nyleg på ein ny periode som styreleiar i Hardanger Bordtennisklubb, og han kan lett gje seg sjølv ei kjapp påminning om at det også der vert sysla med tankar om nye lokale.

Mai er konfirmasjonstid, så også for eldstesonen i familien Sangolt. Lokale må leigast, gjerne i bedehuset i Øystese.

– Det var meg sjølv eg måtte spørja om det var ledige lokale, seier trebarnsfaren og ler.

I deltidsstillinga som forsamlingsarbeidar i indremisjonen og bedehusa i Øystese og Norheimsund, har han ansvar for organisering og administrasjon, til dømes utleige av rom.

– Det er gjerne dette som kallast å møta seg sjølv i døra? Det er fort gjort å ha på seg fleire hattar når ein bur på små stader, konstaterer Sangolt.

Sidan 2017 har han også vore styreleiar i Øystese Indremisjon på frivillig basis.

Lèt det bli lyd

Som lydteknikar og medeigar i firmaet Vestprod AS treng han kanskje ein annan hatt. 
Vestprod er mellom mykje anna engasjert i den klassiske musikkfestivalen Hardingtonar. Under årets opningskonsert, Vårofferet av Igor Stravinskij, stilte heile Bergen Filharmoniske Orkester – i alt 110 musikarar.

– Det er eit stort orkester og eit stort fysisk format med tanke på lyd og lys. Når eit 25 meter breitt sceneområde skal lyssetjast, trengst elektrisk kraft tilsvarande 20 einebustader, og energien må porsjonerast ut slik at sikringar ikkje ryk. Her er mykje praktisk arbeid – mykje utstyr heng i taket og tryggleik vert viktig. Frilansarane våre er kalla inn, og firmaet stiller med åtte personar i til saman fire dagar, forklarar Sangolt.

Sangolt fortel at han under Hardingtonar har to ulike roller; arbeidet han gjer via Vestprod og som frivillig teknisk ansvarleg for heile festivalen. Mykje må koordinerast.

– Ein er avhengig av dugnad for å få Hardingtonar til å gå rundt økonomisk. Det gjeld for alle festivalar.

Starta med russerevy

Sangolt spelar bassgitar som hovudinstrument, i tillegg til piano. Gjennom åra har det vorte mykje musikk og speling. Sangolt nemner dei årlege konsertane gjennom Trøkk! i tiåret etter 2005. Her var fokuset på humor og musikk. Abba, Bjørn Eidsvåg eller Vamp er døme på musikalske tema frå Trøkk!. I tillegg deltok kjendisar som til dømes Are Kalvø, Sjur Hjeltnes og Bye & Rønning.

Eit anna døme er revyen Braglabraut i Ungdomshallen i Norheimsund. Den store romjulsdraumen vart både konsert og cd, der lokale artistar song julesongar i romjula. Konserten har vore halden årleg gjennom mange år. I tillegg har Sangolt spela med mange andre musikarar og med kor, på konsertar og studioinnspelingar. Han har eige lydstudio i bedehuset i Øystese.

– Eg har alltid likt teknikk i seg sjølv. Det er kjekt å skapa lydbilete, tilsetja lys og kanskje farge, seier han.

Sangolt fortel at interessa for å miksa lyd og lys vart tydeleg for han då han var russ våren 1996. Under russerevyen i Holmatun styrte han spakane på miksebordet. Lydanlegg fekk han låna av faren Asbjørn, som spela gitar i dansebandet Trionor.

Trua som fundament

Sangolt minnest godt at familien bygde hus i Tolomarka i Norheimsund tidleg på 1980-talet. Faren og etternamnet Sangolt kjem frå Sotra, frå gamle Sund kommune, medan mor Arna er frå Øystese. Begge foreldra arbeidde som lærarar.

– Det var ei fin tid. Eg hadde pappen som lærar i matte og sløyd ved barneskulen. Annankvar sundag vart bror min, Bjørnar, og eg sende på sundagsskulen. Der var det fullt hus, i stova hjå familien Leiren i Tolomarka. Me fekk gullfarga fiskar og stjerner som klistremerke, og lærte mykje.

Vidare fortel Sangolt at det var i konfirmasjonstida han verkeleg tok standpunkt til kristendomen.

– Johnny Roy Knudsen var ny sokneprest og han hadde eit veldig godt konfirmantopplegg. Me hadde ikkje vanleg konfirmantleir, men fekk derimot reisa rundt i to båtar, «Elida I» og «Elida II», i regi av tidlegare rusmisbrukarar. Me reiste Hardangerfjorden rundt i fleire dagar. Det var kult å vera kristen.

Siste året på ungdomsskulen byrja han i ungdomskoret.

– Eg tenkjer med stor glede tilbake på denne tida. Olav Skeie Lid var dirigent og eit fyrverkeri, då som i dag. Og ikkje minst dreiv Bjarne Neteland og Olav Helleve kristen ungdomsklubb på fredagskveldane.

– Dette vart viktige hendingar for mi trusretning i livet. Det kjennest trygt og godt å ha den kristne trua som eit fundament. Du har noko som er større enn deg sjølv, og det er veldig fint, fortel Sangolt.

Han var i mange år tilsett som ungdomsarbeidar på heiltid i indremisjonen og bedehusa i Øystese og Norheimsund. Ungdomsklubben Origo, som han starta, eksisterer den dag i dag. Han har også hatt teneste som sivilarbeidar i ungdomskoret og det som den gongen bar namnet Norheimsund Bordtennis.

Unge gründerar

I Tolomarka fekk etter kvart nabofamiliane Sangolt og Markhus bordtennisbord i kjellaren. I 1987 starta 10- og 12- åringane Vidar og Håvard, saman med eit par andre kompisar, ei eiga bordtennisgruppe i Norheimsund Idrettslag. Det tok ikkje lang tid før gutane banka på døra til kultursjef Agnar Høysæter for å spørja om dei kunne få spela bordtennis i idrettshallen i Norheimsund.

– Kultursjefen var grei, sjølv om me var veldig unge. Nøkkelen til hallen kvitterte me ut på Esso-stasjonen, minnest Sangolt.

Medlemstalet i klubben auka fyrste året til seks aktive spelarar. Klubben samla pengar i eit syltetøyglas, og den viktigaste inntektskjelda var innsamling av tomflasker frå bosspann i Grova. Etter kvart kunne dei gå til innkjøp av t-skjorter som spelartrøyer.

Idrett og tru

Nokre år seinare, som ungdomsskuleelev, var Vidar Sangolt med på å starta ei lokal avdeling av KRIK i Kvam. KRIK står for Kristen idrettskontakt, og er eit organisert fellesskap rundt idretten og Guds ord. Kvar laurdagskveld var det to treningar i idrettshallen i Norheimsund; fyrst for dei i ungdomsskulealder og deretter for dei litt eldre. I tillegg kom KRIK20+ med innefotball ein dag i veka. Medlemstalet vart etter kvart rundt 140.

Også medan Sangolt var student og budde i Bergen, leia han KRIK i Kvam og kom heim i helgane til treningane.

– Eg har måtta gje meg som aktiv utøvar i idretten på grunn av diverse gamle kneskadar, og deltek no berre for moro på hobbynivå, fortel han.

I 2022 er det verdt å merka seg at bordtennisklubben for lengst har skifta namn til Hardanger Bordtennisklubb, har lag i eliteserien og eit nokså stabilt medlemstal på rundt 50. Klubben kan sjå tilbake på å ha arrangert tre NM på heimebane, pluss éin landskamp. Fleire enn tjue medlemer har NM-medaljar, og nokre medlemer har representert Noreg internasjonalt.

Frå Gloria til Vestprod AS

Duoen Vidar Sangolt og Håvard Markhus har samarbeidd på fleire arenaer. Dei to arrangerte frå 1997 kyrkjekonsertar gjennom føretaket Gloria. Raskt fann dei ut at det var vanskeleg å få dette til å gå rundt økonomisk, og i 2006 danna dei aksjeselskap og i 2018 skifta namn til Vestprod.

Sangolt er styreleiar og prosjektleiar, medan Markhus er dagleg leiar. Raskt vart det investert i meir utstyr for lyd og lys, både til scene og til studiodrift. Vestprod har i dag anlegg som kan dekkja konsertar for inntil 12.000 personar utandørs. Oftast deler selskapet anlegga i mindre modular, slik er det meir tenleg både i små lokale og på større scener.

Vestprod tek alle typar oppdrag, frå idrettsarrangement og politiske møte eller bryllaup og konsertar. Selskapet kan leiga ut både utstyr og teknikarar, eventuelt berre utstyr.

Gjennom åra har Vestprod samarbeidd med ei rekkje kjende artistar. Arve Tellefsen, Sondre Lerche, Herborg Kråkevik og Odd Nordstoga er nokre døme. Ofte har kvar artist ei liste med krav som gjeld mangt og mykje rundt oppdraget deira, ein såkalla «raider». Vestprod reklamerer med ei «raidervenleg backline».

– Ole Paus hadde ei lang, detaljert liste over sånn og sånn type mat og drikke, men det einaste han sa var: «Harru, harru no´ vann?» Det er nok ofte artisten sitt «management», eller administrasjon, som lagar raideren, konstaterer Sangolt.

Pandemien har ført til mindre aktivitet i Vestprod, men det byrjar no å ta seg opp att.

– Kulturbransjen er ein av dei som vart stengde ned fyrst og opna opp att sist, og slik sett vore hardast ramma. Vestprod har, som underleverandør, fått litt koronastønad, men det er ein brøkdel av det me har tapt, seier Sangolt.

Ein livsstil

Han og kona, Nancy Karine Eikeland Sangolt, flytta frå Bergen til Kvam då dei begge var nyutdanna lærarar. I 2005 kjøpte ekteparet barndomsheimen til Sangolt. Ho underviser ved kulturskulen i song og pianospel. Familien trivst.

– Her er passe stort, og me har alt me treng. Alt du skal i Bergen tek så lang tid – anten å køyra i kø eller å venta på bussen. Her går alt så mykje lettare, seier Sangolt, og legg til at det også er enkelt å koma seg på dagsturar med båt.

Ferieparadiset til familien er hytta i Lyngdal, der dei ferierer kvar sommar.

– På veg til hytta har eg ofte med utstyr som skal leverast hit og dit, men på hytta er det absolutt avslapping. Heime er det alltid så mykje som skjer i ein eller annan setting, og ofte nokon som ringjer om eitkvart.

Balanserer rollene

Sangolt fortel at arbeidslivet for hans del inneheld av ein miks av oppgåver gjennom eige firma og ulike arbeidsgjevarar. Kvam herad er arbeidsgjevar for delstillinga i kulturskulen, medan stillingane ved indremisjonen er i Sunnhordland, Hardanger og Voss Indremisjonssamskipnad på Stord. Dei er finansierte gjennom gjevartenesta lokalt i Kvam.

– Jobbane kan nok vera travle, men ikkje samstundes, og høver slik sett godt i lag. Ein fare med fleire små jobbar er at dei lett kan esa ut; ei 30 prosent stilling kan fort bli 50 prosent i praksis, utan at ein legg merke til det. Ei anna side er balansen mellom jobb og frivillig arbeid. Det er blitt ein livsstil å sjonglera dette. Eg har ikkje vore i nærleiken av å gå på ein smell fysisk eller psykisk desse tjue åra, og det må jo vera eit teikn på at eg klarar å balansera dette på eit fornuftig vis, seier den allsidige organisatoren.

Sangolt funderer over koronaåra som merkelege år, som gjekk veldig fort. Borna veks til, og for trebarnsfamilien er det ei ny tid å ha ungdomar i hus. Også oppussing av heimen har det vorte tid til. Praktisk arbeid er alltid bra.

– Eigentleg var det godt å kunna slappa litt av. Kanskje hadde me alle godt av å ta det litt rolegare ei stund?