Lagar skattar av skrot

Van Tulder har alltid vore oppteken av natur og trearbeid. I kvardagen gjer han om mellom anna drivved og trevirke som andre har kvitta seg med, til unike møblar.

Van Tulder, som opphavleg er frå Belgia, er busett i Steinstø saman med kona Katrine Helgheim Van Tulder og borna Sondre, Sara, Viljar og Isak. Saman driv ekteparet Fjordmoods AS, der Pieter utviklar og produserer møblar og Katrine jobbar som fotograf.

– Nyttar mest mogleg

Møbeldesignaren held til i ein del av lokala til Torpe Møbelfabrikk AS. I verkstaden er materialane – alt frå drivved frå strendene langs Hardangerfjorden til trevirke frå bosdyngjer, byggjeplassar og konteinarar – sorterte og stabla i den eine enden av rommet. I den andre enden står maskinene han nyttar når gamalt og brukt skal gjerast om til noko nytt.

Nokre av materialane, til dømes gamle golv, kjøken, dører og øydelagde møblar, har han fått av personar som pussar opp.

41-åringen lagar i hovudsak stolar og bord. Både små og store trebitar vert brukte i møbelproduksjonen. Arbeidet han gjer, skal vera så økologisk og etisk som mogleg, forklarar han.

– Det er viktig å ta eit steg tilbake og sjå kva som er kring oss. Det finst så mykje som kan brukast på nytt. Eg tek vare på og nyttar mest mogleg av det eg får og finn. Dei minste delane flettar eg gjerne inn i dei større.

– Behov for å skapa

Frå ung alder har møbeldesignaren i Steinstø hatt eit sterkt behov for å skapa. Då han var liten, teikna han dagleg. Etter kvart som han vart eldre, vart han introdusert for forskjellige typar handarbeid. På steinerskulen lærte han mellom anna å jobba med både trevirke, skinn og metall, og i seinare tid har han teke kurs for å utvikla ferdigheitene sine, fortel han.

For Van Tulder er det eit viktig å gjera val som er minst mogleg skadelege for naturen. I verkstaden i Øystese resirkulerer Van Tulder materialar som han kan laga møblar av. Dei ulike modellane har han designa på ein måte som gjer at han kan bruka om att nesten alle sortar og storleikar av tre.

Dei ferdige produkta vert lagra og stilte ut i Steinstø, der ekteparet er i ferd med å laga ein liten butikk.

– Eit rotteres

Før gründeren kom til Hardanger, arbeidde han som riggar og lysteknikar for nasjonale og internasjonale band i nesten 15 år. Då handla livet stort sett om jobb, og det var mykje reising og lite søvn.

– Det var eit sirkus. I mange år arbeidde eg døgeret rundt, seier han.

– Det vert ekstreme mengder jobb, men for kva? Eg tente gode pengar, men det gav meg lite tilfredsheit, fortel 41-åringen.

Sjølv om Van Tulder har vore oppteken av natur så lenge han kan hugsa, var det på eit jobboppdrag på ein av dei største festivalane i Belgia at han fekk ei skikkeleg oppvakning. Etter at konsertane var omme og publikummarane hadde forlate staden, stod han på scena og såg ut over det opplyste området.

– Alt som var att, var eit hav av plastkoppar. «Herregud, sjå på det der!» tenkte eg.

Van Tulder la gradvis meir merke til alle dei ureina konsert- og festivalområda på oppdrag både i inn- og utland. Han ynskte å forlata bransjen og byrja med noko som tok vare på naturen og ikkje bidrog til ureining.

Nytt forsøk, same spor

I 2011 starta han ei ny verksemd, der han laga møblar, dekor og messestandar på bestilling, alt av materialar som var vunne att.

Etter kvart som verksemda utvikla seg, vart den nye kvardagen prega av store maskiner, store budsjett, høgt tempo og korte tidsfristar. Ein dag gjekk det opp for Van Tulder at han heldt på på same måte som han hadde gjort før, berre på eit anna felt. Det hektiske turnélivet var bytt ut med eit like travelt verkstadliv.

Sjølv om verksemda gjekk godt, kjende Van Tulder at livsstilen ikkje stod i tråd med måten han ynskte å leva på.

– Eg kjende på eit behov for å kunna kombinera jobb med familie og fritid. På den tida handla det meste om jobb, og eg hadde lite tid til anna. Eg ynskte å tona det ned, og å få moglegheit til å bruka meg sjølv på ein annan måte og skapa meir, fortel han.

Destinasjon Noreg

Sommaren 2014 bestemte han seg for å ta ein pause. Då sette han seg på motorsykkelen, med Skandinavia og Nordkapp som reisemål.

Eit stopp ved kakebua i Steinstø ville at reisa skulle enda annleis. Der møtte han Katrine for fyrste gong.

– Eg skulle berre stoppa for å kjøpa meg ein kaffikopp då eg såg henne. Det var kjærleik ved fyrste blikk, seier Van Tulder.

Lenger nord kom han aldri. Eit knapt år seinare flytta han til Kvam, og på dagen eitt år etter det fyrste møtet gifta Pieter og Katrine seg.

Frå smått til større

Paret leigde eit stort, gamalt hus på Rykkje. Dei budde i den eine etasjen, medan to andre etasjar vart nytta som verkstad og arbeidsplass.

I byrjinga var det handverk som galdt, der han laga mindre gjenstandar. Etter kvart gjekk han over til å produsera større, unike møblar. Alt han laga, var av materiale og materialar som var vunne att.

Produksjonen var ikkje stor nok til å kunna leva på han. Dimed måtte han skalerast opp nok til at familien fekk hjula til å gå rundt. Då vart huset på Rykkje for smått og tungdrive.

Møbeldesignaren fekk leiga lokale av Jan Tjosås på Børve. Der heldt han fram med å produsera møblar, i tillegg til å utvikla idear om korleis han kunne verta endå betre på attvinning.

Von om samarbeid

Etter tre år på Børve flytte Van Tulder inn i delar av lokala til Torpe Møbelfabrikk. Der har han funne seg godt til rette.

41-åringen har fleire tankar om kva han ynskjer å få til på lengre sikt. Mellom anna vonar han å kunna auka møbelproduksjonen endå nokre hakk – der attvinning står sentralt.

Van Tulder vonar at arbeidet han gjer, kan inspirera andre. Han fortel at han har ambisjonar om å få til eit samarbeid med ulike aktørar som saman kan skapa ei større resirkuleringsverksemd i Kvam.

– Eg er overtydd om at det kan koma mykje godt ut av det dersom fleire som er gode på kvar sine felt, slår seg saman. Samarbeid skapar samhald, og kan gje mange gode effektar.