Giftig påske
Denne påskekrimmen er eit resultat av ein vill ide frå tre kvinner som arbeider i mediebransjen i Kvam og påfølgjande samtalar med menn i miljøet. Me understrekar at historia er rein fantasi og berre delvis inspirert av verkelege personar.
Aksnes, påskeaftan kl. 08.55
– Skulle ha susa ned Byrkjefjell på rando i dag.
May-Ann Stølen ser lengselsfullt ut dei store stoveglasa og dag drøymer om pudder og mjølkesyre i låra. Bergteken av fjorden som glitrar om kapp med nysnøen i sola, vert ho med eitt rørt av heimstaden sin. Ingen plass på jord kan måla seg med Aksnes på ein slik dag.
Som politibetjent i Kvam på tolvte året skulle ho gjerne hatt litt meir spaning i arbeidskvardagen, men ho elskar jobben sin. Denne påsken er Stølen vaktansvarleg, men til no har det vore dørgande stille. På grensa til gørr faktisk. Ikkje eingong ein trimma moped har kome hennar veg. Ho får heller vera takksam for at ho kan nyta lange og late morgonar. Sjølv om ho føretrekkjer kick-boksing framfor yoga, om ho får velja.
Nytrakta kaffi, egg og bacon er i emning då vakttelefonen ringer. Sentralen melder: Mann (52) funnen forkomen i skiløypa i Steinskvanndalen av tilfeldig turgåar. Mest truleg forgifta. Mistanke om at offeret er utsett for noko kriminelt. Luftambulanse er rekvirert av dr. Smartåker. Hald låg profil. Ynskjer ikkje støy frå pressa på noverande tidspunkt.
May-Ann heller kaffien ho har skjenkt seg, over i ein trist termokopp frå YX. Egg og bacon får venta.
«Øpst i Dalen», påskeaftan kl. 04.15
Stein Henriksen strekkjer den venstre handa ut or den varme dyna for å kvela den stikkande lyden frå vekkjarklokka. Handa famlar rundt på nattbordet. Hovudet har ikkje heilt kontroll over rørslene eller tankane enno, og glaset med Cola Zero som Stein alltid har ståande ved senga, veltar. Faen! Han kjem på at han sette vekkjarklokka i den andre enden av rommet då han gjekk og la seg, for å tvinga seg sjølv opp.
Han svingar beina ned på golvet og plasserer fotsolane midt i colasølet. Ein dårleg start på dagen, konstaterer han, og labbar inn på badet. Stein Henriksen har ikkje sove i meir enn to timar samanhengande på fleire veker. Snøen har lava ned i tjukke flak utan stopp. Gnålet frå hytteeigarane på Kvamskogen og ikkje minst bypendlarane har vore konstant og høglydt. Han drøymer om ein ny tur til Mauritius, den andre dette året. Han må berre selja eit par hyttetomter til fyrst. Det er kjekt å tena lettvinte pengar, men tenk om ein kunne gjera det utan å få ein brautande bergensar på kjøpet! Som brøyteansvarleg for vegen over skogen må han vel berre finna seg i maset frå byfolka, men han er på brestepunktet.
Stein stirar stivt på det raudmosne andletet i baderomsspegelen. Han sender ein sympatisk tanke til Michael Douglas. «I´m falling down», seier han lågt til seg sjølv. Særleg éin hytteeigar plagar han. Kvamskogen sin store vêrguru, Severin-Wilhelm Kalfaret, som stadig legg ut oppdateringar om vêr og føre i alle sosiale medium som finst. Sjølvsagt med stikk til arbeidet til Henriksen. Til dømes meldinga som plinga inn på Facebooksida til Kvamskogen Næringsvett i går kveld:
«Det blir mye snø i kveld og i natt. Strålende sol på Kvammeren i morgen formiddag. Skal bli spennende å se om veien er kjørbar og hyttetunet ryddet slik at det er mulig å komme seg på ski i morgen …? blunkeemoji, snøfnuggemoji»
Stein kjenner at han heller vil moka til nokon enn å moka snø. Han kastar eit blikk på brurebiletet av foreldra i yttergangen og trakkar opp i dei velbrukte Sorel-støvlane.
– Eit evig slit overlevert frå ein generasjon til ein annan, mumlar han stille.
Snøen har byrja samla seg i trappa. Han triv med seg ei sprayflaske frå garasjen, set seg i traktoren og ryggar litt for raskt ut av tunet.
Gjelakanten Vårrull & Massasje, påskeaftan kl. 08.30
Monica von Tull gjer seg klar til å ta imot den fyrste klienten for dagen: Severin-Wilhelm Kalfaret. Eit grenselaust irriterande menneske. Men også: fast kunde. Klokka 06.30 ringde han henne for å tinga massasjetime til det han meinte var eit naudstilfelle. Telefonsamtalen hadde vore oppjaga og lang.
Vel, no står han og børstar snøen av seg i resepsjonen og lagar høge, tilgjorde lydar, for liksom å gje seg til kjenne. Monica kjenner irritasjonen byggja seg opp. Han minner henne om den for lengst gløymde barndomsleiken prikkedøden. Dei små, men sterke hendene hennar smett inn i eit par eingongshanskar og blandar raskt saman oljene som ho snart skal smørja ryggen til Severin-Wilhelm Kalfaret inn med. Ei stram lukt breier seg i rommet.
– Kom inn! Korleis har skuldrene det i dag? kvitrar ho.
Harmen dirrar i brystkassa. Ho treng alle kundane ho kan få, men Kalfaret er verkeleg ei prøving. I tillegg til den uendelege straumen av ord som renn ut av han gjennom dei 40 minutt lange massasjeseansane, er det allment kjent at Kalfaret er svært aktiv i kampen om å få på plass gangfelt og gangbruer over heile Kvamskogen. Noko som for hennar del vil innebera at salongen må rivast. Og det må ho tola, kan Kalfaret «mansplaina» om att og om att. No må ho tola å høyra den same utgreiinga frå i dag tidleg om ungdomar (heilt sikkert bygdetampar) som tagga ytterdøra hans med illeluktande, grøn spraymåling i natt.
Klagesongen denne gongen går slik:
Han sov dårleg fordi brøytebilen dreiv på halve natta like utanfor hytta hans. Blinkande lys og støy avbraut ein livleg draum om søte appelsinar og silkeføre. Då han fekk auga på ein skugge utanfor vindauga, spratt han ut av senga, og i villfaringa og mørket gjekk han rett i soveromsdøra med skuldra fyrst. Hekseskotet i skuldra sette han ut eit lite sekund. Han gav seg ikkje, men sjangla ut i gangen og reiv opp ytterdøra for å ta guteslampen på fersken. Idet han opna døra, fekk han ein grøn sprut i luggen til svar, og syndaren var vekke før han kom til seg sjølv. Berre ei tom sprayflaske låg att i tunet.
– Eg burde ta ekstra betaling for psykologhjelpa, seier Monica til seg sjølv.
Mødalsvegen, påskeaftan kl. 09.00
Snøføykja kvervlar opp i andletet til snøskuterføraren. Den ferske, finmalne snøen er ein draum å køyra i. Sjampanjepudder! Frodo Framsteg gliser breitt der han susar oppover Mødalsvegen. Fart og motor er hans «guilty pleasure». Skal han vera ærleg med seg sjølv, er snøskuterkøyringa mykje av årsaka til at han har vore aktiv i både Raudekrossen og politikken i alle år. Motorisert ferdsle i friluftsområde er stort sett klubba ned i alle norske kommunar dei siste åra, men som utrykkingsleiar i Raudekrossen har han særskilt løyve. Så får han heller leva med at kampen for skuterløyper for folket så langt ikkje har bore frukter. Fordelen er at han og skuteren får fjellet nær sagt for seg sjølve. I tillegg til nokre stolne augneblinkar på skuterryggen i vilt, forbode terreng har han glede av å køyra proviant til hytter på Kvamskogen. Dei fleste rommar trivelege folk, men med eitt stort unntak: Severin-Wilhelm Kalfaret. Og no et mannen seg inn i kvardagen hans.
Allereie då morgonsola hadde glidd varsamt over lokalavisa som ligg klar på respatexbordet, strategisk plassert ved kjøkenvindauga, dukka spetakkelet opp på side 6. Sukkermolen sette seg fast i vrangstrupen, og varm kaffi fann vegen opp i nasen. Han fatta ikkje kvifor den vrangpeisen av ein redaktør lèt slikt vrøvl få spalteplass. Det siste innspelet frå «suvereniteten sjølv» var eit lesarbrev i Skurrelappen om at mannskapet til Raudekrossen tok seg til rette på Kvamskogen og dessutan oppførte seg som rånarar, berre på belte i staden for hjul.
Jau då, han sneik seg rett nok til ein fartsfylt runde innimellom, men berre på tidspunkt der han ikkje var til plage for nokon. Skal ein ikkje få lov til å ha det kjekt lenger? Men varer leverte på døra, det skal gubben ha …
Frodo kjenner pulsen dunka taktfast i tinningen idet han gjev litt ekstra gass inn på hyttetunet til Severin-Wilhelm. Han slengjer frå seg bereposen med varer utanfor døra. Heldigvis ingen heime, mumlar han til seg sjølv.
Han lyftar blikket frå handleposen og legg merke til det grøne griseriet på inngangsdøra. «Vel fortent», tenkjer han.
Tokagjelet, påskeaftan kl. 09.35
På veg opp Tokagjelet tikkar det inn ei melding frå sentralen til politibetjent Stølen: «Severin-Wilhelm Kalfaret hadde time på massasjesalongen i dag tidleg. Verdt å sjekka?»
May-Ann stig inn i resepsjonen. Dei raude plastblomane på skranken er falma og linoleumsgolvet slite.
– Hallo?
Ein intens odør av lavendel og sjasmin slår mot henne då Monica von Tull stikk hovudet fram bak bambusgardinene som dekkjer døropninga til salongen.
– Kva kan eg hjelpa deg med?
May-Ann viser politiskiltet. Eigentleg ikkje naudsynt. Alle veit kven ho er.
– Var ein kunde ved namn
Severin-Wilhelm Kalfaret innom her i dag tidleg?
– Ja, han var her ja. Fast kunde, men i dag var det akutt. Han ringde i sjutida på grunn av ei dårleg skulder, men det var meir på grunn av ei dårleg natt, trur eg. Brøytebilen hadde halde han vaken heile natta.
– Og du tok imot han?
– Ja, eg prøver å stilla opp litt ekstra for kundane sidan tilbodet vårt er så nytt og me treng å arbeida oss inn i marknaden på Kvamskogen. Han kom halv ni. Me var ferdige etter 40 minutt. Då skulle han ut i sola, sa han. Har det skjedd noko?
May-Ann svarar unnvikande.
– Han har hatt eit slags anfall.
Den sterke lukta i lokalet riv i lungene. Kvalmen er i ferd med å ta overhand. Ho må ut.
Er det ikkje Stein Henriksen som brøytar på Kvamskogen for tida? Kanskje han har observert noko mistenkjeleg? resonnerer May-Ann då ho er ute i det fri og lysta til å spy har sleppt taket.
Ungdomsheimen, påskeaftan kl. 10.30
Brøytebilen står på parkeringsplassen ved Ungdomsheimentomta. Heimen er riven, men noko nytt har sjølvsagt ikkje kome opp. Ho kakkar på ruta med høgre peikefinger.
– God dag, Henriksen. Det er politibetjent Stølen, ropar ho passe høgt.
Stein bråvaknar og ser seg forvirra rundt.
– God morgon, får eg vel seia. Du vekte meg. Eg har visst sove i traktoren. Det vart ei lang natt i går.
Henriksen strekkjer armane og ser desperat etter brusflaska han alltid har parat.
– La du merke til noko uvanleg på vegen i natt? spør May-Ann så tilfeldig ho klarar.
– Nei, det var like stille og fredeleg som det plar vera, seier Stein lett nervøst, set colaflaska til munnen og drikk halvparten i éin slurk.
– Du ser ikkje så bra ut, seier May-Ann med ein snev av medkjensle i røysta.
Han er ubarbert og kjempar med augeloka. Handa rundt brusflaska er skiten.
– Eg treng nokre timar i ei skikkeleg seng, sukkar han.
May-Ann går attende til symaskina, som ho likar å kalla tenestebilen. Desse elbilane er så tause at May-Ann har vanskar med å vita om bilen er av eller på. Ho nikkar til Henriksen, som ser ut til å duppa, og blinkar til høgre. Neste stopp er «Nafen». Ho treng meir kaffi.
Kvamskogen Landhandleri, påskeaftan kl. 11.20
Det plingar blidt i døra då ho går inn i kaoset på landhandelen. Angen av nybaka bollar treffer henne midt i fleisen. May-Ann kjenner brått at ho ikkje har ete frukost. Men bollar styrer ho helst unna. Bak disken står ei ung jente. Er det ikkje dottera til Henriksen? tenkjer politibetjenten.
– Ein kopp kaffi og ein appelsin, takk.
– Skal bli. Du er ikkje nett den fyrste som spør etter appelsinar denne veka. Me er snart tomme.
– Travelt?
– Ja, det går i eitt. Pakking av varer til hyttefolk, ekspedering og steiking av bollar. Skulle heller vore på ski.
– Kjenner du til ein som heiter Severin-Wilhelm Kalfaret? Han har hytte i Mødalsvegen.
– Å ja, alle her på skogen veit kven herr Kalfaret er. Eg pakka varer til han i dag tidleg. Han har svært spesifikke ynske, den mannen.
Det plingar i døra igjen, og inn stegar Frodo Framsteg. Som vanleg i overkant jovial, slik ein folkevald gjerne vert når det stundar til val.
– Hei, May-Ann! Ein strålande dag å vera i felten på. Eg er ferdig med vareleveringa for dagen, men kunne gjerne ha halde på nokre timar til.
– Tja, eg veit no ikkje, svarar May-Ann, snur seg mot jenta att og held fram.
– Han vart funnen svært medteken i skiløypa i Steinskvanndalen i dag. Me mistenkjer forgifting og fryktar at nokon frå bygda står bak.
Jenta, som ikkje kan vera meir enn 16 år, grøssar ufrivillig.
– Det er mange som er irriterte på han, det er i alle fall sikkert, men nok til å prøva gjera ende på han … Det veit eg no ikkje.
– Då eg var innom med varer i dag tidleg, la eg merke til at ytterdøra var tagga med spraymåling, bryt Frodo inn.
– Det forundrar meg ikkje, seier den unge ferievikaren og rekkjer fram ein varm kopp kaffi til May-Ann.
«Kanskje vert det tid til ein tur til Byrkjefjell likevel, for no er eg sikker på kven som står bak ugjerninga», tenkjer May-Ann tilfreds.
Gjer du?
_________________________________________
Send ditt svar til annonse@hf.no innan 1. påskedag og du er med i trekkinga av KVAMMAKITET!
Eplesaft frå Spildegarden
Lefser frå Nøring
Syltetøy frå Sjuragarden
Gelé frå Breievne Gard
Kylling frå Homlagarden
Vaffelrøre frå Fjærabygda Gardsmat
Ramslauksalt frå Kjøkkenhagen på Rykkje
Steikeost med chili frå Hardanger Bygdeysteri
Grillmat frå Linga Gard
Billettar til Hardanger Skyspace