Færre hoggormførespurnader så langt i år

Færre har ringt inn til Giftinformasjonen om hoggormbit så langt i år. Nedgangen i juni er på 46 prosent frå fjorårsrekorden.

– Det er ikkje usannsynleg at nedgangen i talet på førespurnader er ei naturleg normalisering etter pandemien. Då var veldig mange ute i skog og mark, seier seniorrådgivar Anita von Krogh i Giftinformasjonen ved Folkehelseinstituttet (FHI) til NTB.

Dei første seks månadene av 2022 har 173 personar tekne kontakt med Giftinformasjonen fordi dei fryktar dei har vorte bitne av hoggorm. Til samanlikning var det 279 personar som ringde inn imellom januar og juni i 2021 – ein nedgang i år på over 100 personar.

Dårleg vêr bidreg

Ei anna årsak til at færre tek kontakt i år, kan vere det fuktige og kalde sommarvêret, trur von Krogh.

– Det var finare og varmare vêr mange stadar i fjor. Hoggormen er vekselvarm og likar å liggje i sola for å varme seg. Når den ligg ute i sola, er det jo større risiko for å støyte på den, seier ho.

I tillegg går von Krogh ut frå at endå fleire personar er ute i skog og mark når vêret er bra, noko som legg til rette for fleire møte mellom hoggorm og menneske.

Frå april er det ein nedgang i førespurnader samanlikna med i fjor. Juli i fjor slo alle rekordar då 312 personar tok kontakt. Det var dobbelt så mange som i 2020. Så høge tal har dei aldri sett hos Giftinformasjonen før, ifølgje von Krogh.

Er du usikker, ta kontakt

Så langt i juli har 110 personar ringt inn, men når NTB får sendt over oversikta, er det framleis ti dagar igjen av juli.

– I desse dagar har vi mange førespurnader om hoggorm per dag, så det endelege juli-talet blir høgare, seier von Krogh.

Eit hoggormbit kan gi alt frå ingen symptom til alvorleg forgifting. Kor sterke symptom du får vil avhenge av kor mykje gift som er i bitet. Bita kor giftmengda er minimal blir kalla for tørre bit, og desse er det mange av.

Likevel blir du rådd til å ta kontakt med Giftinformasjonen om du er biten av hoggorm, eller mistenkjer at du har vorte det.

– Vi tilrår at du ringjer til oss. Vi gjennomfører ei ganske omfattande og heilskapleg vurdering av pasienten og det som har skjedd, og så gir vi råd ut frå det, seier von Krogh.

Nokon bør til lege

Kor alvorlege symptom du får av å bli biten avheng av fleire ting, som vekt, alder og helsetilstand.

– Det er nokon vi nesten alltid rår å dra til sjukehus. Det er små barn, gravide, eldre personar, eller dei som har ein redusert allmenntilstand frå før, seier von Krogh.

Milde reaksjonar på hoggormbit er ofte lett heving, i tillegg til at du kan få ei blålege misfaring. Derimot kan stor mengde gift gi alvorlege symptom hos alle. Forgiftingssymptoma vil komme raskt, gjerne etter ein time eller to, og då må du til lege.

– Dei som får det vi kallar systemiske reaksjonar, altså utviklar oppkast, diaré eller svimmelheit, bør oppsøkje lege. Har du vorte biten i hovudet eller i halsen skal du også alltid til sjukehus, for då er vi redd for at bitet kan påverke luftvegane, seier von Krogh.

Andre tips til kva du kan gjere sjølv dersom du har vorte biten, er å la bitstaden vere i fred, følgje med på om hevinga utviklar seg – gjerne ved å streke rundt området med ein penn – halde bitstaden høgt og vere mest mogleg i ro.

(©NPK)