Høgre varslar støtte til utbygging av verna vassdrag

Venstre og Raudt ber om løfte for verna vassdrag, medan Høgre lurer på om regjeringa vil ta initiativ for å sjå på potensialet av skånsam utbygging.

Moglegheita for utbygging av vasskraft engasjerte stort i Stortingets spørjetime onsdag.

Bakteppet var utsegner frå Arbeidarpartiets energipolitiske talsmann Terje Lien Aasland i nyttårshelga i Klassekampen. Der opna han for å sjå på om det er mogleg å byggje ut meir av det som har vore verna.

Noreg har mykje å hente på energieffektivisering, påminna Raudts Sofie Marhaug, og bad klima- og miljøminister Espen Barth Eide (Ap) om ein garanti om at verna natur må halde fram med å vere verna.

– Premissen for spørsmålet er ein underforstått idé om at vi har tenkt å gå laus på verna vassdrag. Det har jo regjeringa ingen planar om, svarte Barth Eide.

Flaumregulering og sideelvar

Men han la til at eit fleirtal på Stortinget tidlegare har opna for at ein kan måtte sjå på endringar som kan komme som følgje av klimaendringar, til dømes flaumregulerende tiltak.

Det kan òg ha utvikla seg teknologiske løysingar som gjer at ein kan ta ut vatn i sideelvar på måtar som nesten ikkje viser i naturen, la han til. Dette er tema som den varsla energikommisjonen til regjeringa vil sjå nærare på.

Med tilvising til eit sitat frå tidlegare statsminister Jens Stoltenberg, understreka Barth Eide at «tiden for de store vannkraftutbyggingene er over».

– Den typen utbygging ser eg ikkje for meg at vi kjem til å ha meir av i Noreg. Det viktigaste kan kanskje vere å sjå på oppgradering av eksisterande anlegg og sørgje for at det er nok vatn og nok effekt i dei, slik at vi utnyttar vasskrafta maksimalt, sa klima- og miljøministeren.

– Heilskapleg avveging

Venstres Ola Elvestuen viste til at Noreg har ein stolt tradisjon med avveging mellom vern og utbygging. Dei verna vassdraga vi har i dag, er eit resultat at nettopp det heilskaplege synet, argumenterte han.

– Vil statsråden leggje størst vekt på at det siste ein kan gjere, er å opne opp for utbygging, spurde Elvestuen.

Så tydeleg ville ikkje Barth Eide seie det. Han viste til endringar som følgje av klimaendringar, og dessutan at vi får auka kraftbehov, og at det kan bli vurderingar som kan bli «vonde og vanskelege».

– På den lista meiner eg at det å utfordre tidlegare vernevedtak skal liggje ganske langt ned. Ein skal gjere mykje anna før ein kjem dit, sa han.

Høgre vil sjå på moglegheitene

Høgres Nikolai Astrup varsla derimot at regjeringa kan rekne med Høgres støtte for å vurdere skånsam utbygging av verna vassdrag. Med atterhald om at det ikkje går på bekostning av verneverdiar, og at ein tek i bruk ny teknologi.

Vil Barth Eide ta initiativet til å kartleggje potensialet, eller vil han skyve på dette og la energikommisjonen svare på det om eit par år, spurde han.

– Eg vil i alle fall seie at regjeringa skal setje ned ein energikommisjon i nær framtid, men vi kjem ikkje til å vente på konklusjonar frå den før vi løyser akutte utfordringar som vi veit at vi har, som både går på energisparing og på auka kraftproduksjon. Det jobbar vi med dagleg, svarte Barth Eide.

(©NPK)