Tilrår tunnel frå Steinsdalen til Røyrli

Av 14 vurderte alternativ tilrår Statens vegvesen tunnel frå Steinsdalen til Røyrli på Kvamskogen. Det føreset politisk vilje til fleire bomstasjonar, høgare takstar og lengre innkrevjing i Kvammapakken.

Dagens veg i Tokagjelet bør skrinleggjast som hovudvegen mellom Norheimsund og Kvamskogen, men ikkje erstattast av tunnel under heile Kvamskogen. Det slår vegvesenet fast i utgreiinga av tunnelløysingar som vart offentleg tysdag.

Vel å merka er det mest samfunnsøkonomisk gunstige alternativet tunnel under heile Kvamskogen frå Steinsdalen til Frøland, men denne er for dyr og ligg dermed for langt fram i tid til at ein får gjort seg nytte av rassikringspengane som truleg kjem til Tokagjelet dei neste åra. Ein kan ikkje finansiera tunnelen som del av ein utvida bompengepakke, ifølgje vegvesene.

Vel milliarden

Kostnadsvurderinga tilseier at det tilrådde tunnelalternativet vil koma på 794 eller 1.056 millionar kroner, avhengig av om påhogget vert heilt øvst, ved Nybø, eller lenger nede i Steinsdalen.

Vegvesenet og fylkeskommunen ser for seg å spytta inn 300 millionar kroner i rassikringskroner, vart det opplyst i formannskapsmøtet tysdag. Talet er svært usikkert.

Den store føremona med alternativet er at ein unngår skred- og tunnelproblema i Tokagjelet og at ein slepp utbetring mellom Naf og Ungdomsheimen for godt over 200 millionar,

Omfattande sikringstiltak

Det eine vurderte alternativet er vøle av dagens veg og tunnelar. Det andre er å lengja Snauhaugtunnelen til Fosshaugtunnelen. Dei 12 siste er ulike variantar av nye tunnelar.

Utbetring av dagens veg er kosnadsvurdert til 798 millionar kroner. Det føreset bygging av nesten samanhengane skredoverbygg mellom Snauhaugtunnelen og Hansgjeltunnelen og eit samanhengande overbygg mellom Hansagjel og Tokagjeltunnelen. Portalen på sistnemnde må lengjast, det må byggjast eit par hundre meter med fanggjerde nedom Fossggjeltunnelen, og fjellet må reinskast oppom tunnelen.

Tunnelane må rustast opp for 145 millionar for å stetta krava i tunneltryggleiksforskrifta.

Anleggsarbeidet vil vera komplisert og medføra samanhengande stenging av vegen i halvtanna til to år. Det er uvisst om alternativet er ”byggbart” på grunn av topografi og grunntilhøve. Kostnadstala er svært usikre. Tunnelkurvene vil vera like krappe som før.

Lenging av tunnel

Vegvesenet har vurdert fleire alternativ for lenging av Snauhaugtunnelen. Det billegaste er lenging til inni Fossgjeltunnelen: 654 millionar for 3,3 kilometer ny veg. Løysinga sparar nytt tunnelpåhogg, skredsikring og opprusting av Fossgjeltunnelen, og gjev betre trafikktryggleik. Alternativet gjer vegen ein knapp kilometer lengre enn i dag, men berre fem sekund meir tidkrevjande å køyra.

Alternativet krev truleg stenging av vegen i halvtanna år. Tnnneldrivinga kan føra til skred på dagens veg og dermed gjera trafikkavviklinga vanskeleg.

Ei rekkje ulike tunnelpåhogg på Kvamskogen er vurderte. Mange er forkasta. Dei som er vurderte i rapporten, er vest i Longvotno, Røyrli sør, Røyrli nord, Kleven og Eikedalen.

Mest nyttig, mest kostbart

Vegstellet har nytta dataprogrammet Effekt til å granska den såkalla nytten. Alle alternativa har negativ netto nytte, som inneber at dei medfører eit økonomisk tap for samfunnet samanlikna med dagens veg uendra.

– Dette er ikkje interessant sidan skred- og tunnelproblematikken krev tiltak, sjølv om prosjektet ikkje er samfunnsøkonomisk lønsamt. Resultata er difor berre eit verkemiddel for å rangera alternativa, heiter det i rapporten.

Best ut av analysen kjem alternativa med hardangertunnel. Årsaka er at trafikant- og brukarnytten er stor. Jamt over er nytten litt dårlegare per investerte krone av alternativet med påhogg lengst nede i Steinsdalen enn om påhogget kjem øvst i dalen.

Påverknaden av tiltaka på det ytre miljøet er grovt vurderte i kategoriane landskap, naturmangfald og kulturminne og -miljø. Analysane konkluderer mellom anna med at påhogg øvst i Steinsdalen, ved Nybø, vil få store konsekvensar i alle dei tre kategoriane. Det tilrådde alternativet ved Røyrli har store konsekvensar for landskap, små til middels for naturmangfald og middels for kulturminne og -miljø.

Kan koma store avvik

Vegstellet presiserer i forprosjektet at vurderingar av konsekvensar og kostnader er av det omtrentlege og overordna slaget, og at tiltaka har andre følgjer enn dei som ikkje er nemnde.

Kostnadene er baserte på erfaringsprisar og standardiserte verdiar. Uføresette utfordringar kan medføra markante avvik mellom overslaga og den faktiske byggjekostnaden.

I dei alternativa som inneber bruk av dagens veg på Kvamskogen heilt eller delvis, er kostnader med opprusting av dei tre tunnelane på Kvamskogen tekne med i kostnadsvurderingane.